«Υποβολή αιτήσεων στα πλαίσια υλοποίησης των μελισσοκομικών δράσεων για την αντικατάσταση κυψελών και τις μετακινήσεις των μελισσοσμηνών για το έτος 2024»
Από το Δ.Τ. του Κέντρου Μελισσοκομίας Κ. Μακεδονίας.
Στα πλαίσια υλοποίησης των μελισσοκομικών δράσεων για την αντικατάσταση κυψελών και τις μετακινήσεις των μελισσοσμηνών έτους 2024, σας ενημερώνουμε ότι οι αιτήσεις για τις δράσεις «Εξοπλισμός για τη διευκόλυνση των μετακινήσεων» (αγορά κυψελών και κινητών βάσεων) και «Οικονομική στήριξη της νομαδικής μελισσοκομίας» (μετακινήσεις μελισσοσμηνών) θα γίνονται μέχρι 30/5/2024 και μέσω της ψηφιακής εφαρμογής του GOV.gr. Οι μελισσοκόμοι μπορούν να υποβάλουν την ψηφιακή αίτηση και τα απαραίτητα παραστατικά και δικαιολογητικά μόνοι τους ή μέσω του Κέντρου Μελισσοκομίας.
Στην περίπτωση που οι μελισσοκόμοι απευθυνθούν στο Κέντρο Μελισσοκομίας, θα πρέπει να στείλουν τα απαραίτητα παραστατικά και δικαιολογητικά σε μορφή pdf (ένα αρχείο για τα τιμολόγια και τις αποδείξεις, ένα για τα δελτία αποστολής και ένα για τα δικαιολογητικά των μετακινήσεων) στο email kmkmakedonias@gmail.com, γράφοντας στο θέμα ονοματεπώνυμο, ΑΦΜ και τηλέφωνο επικοινωνίας.
Για την αντικατάσταση κυψελών και κινητών βάσεων απαιτούνται:
Τιμολόγια αγοράς κυψελών και κινητών βάσεων με εξοφλητική απόδειξη και αποδεικτικό ηλεκτρονικής πληρωμής (για ποσά άνω των 500€)
(ημερομηνία αγοράς κυψελών και κινητών βάσεων από 16/10/2023 έως 30/5/24)
Προσοχή: Πάνω στα τιμολόγια θα πρέπει να αναγράφεται ηλεκτρονικά«Χρηματοδοτούμενο στο πλαίσιο του Καν (ΕΕ) 2021/2115/ Έτος ενίσχυσης 2024»
Δικαιούχοι της συγκεκριμένης δράσης είναι οι κάτοχοι τουλάχιστον 20 μελισσοσμηνών.
Για τις μετακινήσεις μελισσοσμηνώναπαιτούνται:
Εκκαθαριστικό (το πιο πρόσφατο), με ακαθάριστο αγροτικό οικογενειακό εισόδημα άνω των 5.000€
Έγγραφο από το οποίο προκύπτει ο ΚΑΔ (Κωδικός Αριθμός Δραστηριότητας)
Αποδεικτικό συνταξιοδότησης ΟΓΑ (μόνο για συνταξιούχους του ΟΓΑ)
Δελτία Αποστολής ή Φορτωτικές: επιλέξιμες μετακινήσεις από 16/10/2023 έως 30/5/2024
Προσοχή: Πάνω στα Δελτία Αποστολής ή στις φορτωτικές θα πρέπει να αναγράφεται «Χρηματοδοτούμενο στο πλαίσιο του Καν (ΕΕ) 2021/2115/ Έτος ενίσχυσης 2024»
Δικαιούχοι της συγκεκριμένης δράσης είναι μελισσοκόμοι, οι οποίοι:
είναι κάτοχοι άνω των 110 μελισσοσμηνών
δηλώνουν ακαθάριστο αγροτικό οικογενειακό εισόδημα άνω των 5.000€ (εξαιρούνται από την υποχρέωση του εισοδήματος για τα πρώτα 2 έτη οι νεοεισερχόμενοι στον αγροτικό τομέα) και
είναι επαγγελματίες αγρότες
Στοιχεία επικοινωνίας του Κέντρου Μελισσοκομίας:
Τηλ:2310 471544, 471110 (επιλογή 3)
Email:kmkmakedonias@gmail.com
Οι γεωπόνοι του Κ.Μ.
Κεντρικής Μακεδονίας
Βαρτάνη Σοφία
Πουτούρης Δρακόντης
Σ.Σ. Οι μελισσοκόμοι να απευθυνθούν στα κατα τόπους κέντρα μελισσοκομίας της περιοχής τους.
Διαμαρτυρία μελισσοκόμων στα Φάρσαλα με την συμμετοχή 14 συλλόγων από όλη τη χώρα
Η σπίθα για κινητοποιήσεις ξεκίνησε με πρωτοβουλία του Μελισσοκομικού Συλλόγου Φαρσάλων που ανακοινώθηκε 5 ημέρες πριν την διεξαγωγή τους με ανοιχτό κάλεσμα προς όλους. Το κάλεσμα αυτό κατάφερε να συσπειρώσει πολλούς μελισσοκόμους αλλά και 14 Μελισσοκομικούς Συλλόγους, με αποτέλεσμα να γίνει η αρχή, απ’ οτι φαίνεται, δυναμικών διεκδικήσεων. Η άμεση και μαζική ανταπόκριση δείχνει τον αναβρασμό και την αγανάκτηση που επικρατεί στον κλάδο.
Η συμβολική αυτή κίνηση προσβλέπει στην ανάδειξη των προβλημάτων της μελισσοκομίας, που όπως χαρακτηριστικά τονίστηκε “είναι ο μόνος κλάδος της αγροτικής παραγωγής με θετικό αποτύπωμα στο περιβάλλον. Η χρηματοδότηση όμως και τα χρηματοδοτικά εργαλεία μοιάζουν φιλοδώρημα σε σχέση με τους υπόλοιπους κλάδους παραγωγής.”
Αποτέλεσμα της συνάντησης ήταν να οριστεί οργανωτική επιτροπή αποτελούμενη από τους προέδρους των 14 συλλόγων που παραβρέθηκαν, η οποία ενδέχεται να στελεχωθεί και από τους άλλους συλλόγους, με σκοπό να καθοριστεί η πορεία του επερχόμενου αγώνα.
Ακολούθησε μηχανοκίνητη πορεία στο κέντρο της πόλης.
Τα παρακάτω αιτήματα τα οποία κατέθεσε ο Σύλλογος Φαρσάλων θα εμπλουτιστούν και θα αναδιαμορφωθούν από την οργανωτική επιτροπή.
1) Άμεση βοήθεια όλων των μελισσοκόμων για την μειωμένη παραγωγή λόγω κλιματικής αλλαγής.
2) Ένταξη του κλάδου της μελισσοκομίας ως επάγγελμα – λειτούργημα για την επικονίαση που κάνουμε και επιβράβευση ανά μελίσσι.
3) Αποζημίωση από τον ΕΛΓΑ σε ενδεχόμενο χαλαζόπτωσης, ξηρασίας και άλλων φαινομένων που επηρεάζουν την παραγωγή
4) Βιβλιάριο μελισσοκομίας και μητρώο από 1 μελισσοσμήνος.
5) Έλεγχος εισαγωγών μελιών με το παράδειγμα των κτηνοτρόφων (εισροές – εκροές). Όπως και έλεγχος στα λιμάνια και τα σύνορα.
6) Πληρωμή από τους εμπόρους όπως των ευπαθών προϊόντων.
7) Οι πλημμυροπαθείς να λάβουν 84€/κυψέλη όπως είχε υποσχεθεί ο Υπουργός στην περιφέρεια κατά την συνάντηση.
8) Ότι ισχύει για τους κτηνοτρόφους τα ίδια να ισχύουν και για την μελισσοκομία: ζωοτροφές, αντικατάσταση ζωικού κεφαλαίου, σχέδια βελτίωσης και άλλα.
Ελπίζουμε ο αγώνας αυτός που ξεκίνησε από τη βάση να αγκαλιαστεί από όλους όσοι ενδιαφέρονται πραγματικά για τη μελισσοκομία. Αν επικρατήσει η λογική και συμμετέχουν όλοι μαζί στη διεκδίκηση των δίκαιων αιτημάτων του κλάδου, τότε θα δούμε και αποτελέσματα.
Παρά την τεράστια και αναγνωρισμένη προσφορά της μελισσοκομίας στο Περιβάλλον και την Εθνική οικονομία (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο P8_TA-PROV- 2018 -0057), τις προτάσεις που έχουν υποβληθεί και τις υποσχέσεις που έχουν δοθεί από την Πολιτεία, ο κλάδος αντιμετωπίζει σοβαρά και μακροχρόνια προβλήματα που παραμένουν άλυτα.
Στην επιστολή μας αυτή επαναλαμβάνουμε για μια ακόμα φορά τα κύρια προβλήματα που απασχολούν τη μελισσοκομία, επισυνάπτοντας ταυτόχρονα αιτήματα που έχουν υποβληθεί στο ΥπΑΑΤ και δεν έλαβαν μέχρι στιγμής απάντηση με την ελπίδα ότι τα συσσωρευμένα προβλήματα του κλάδου θα τύχουν κάποιας αντιμετώπισης.
Κίνηση των μελισσοκομικών φορτηγών αυτοκινήτων στο παράπλευρο οδικό δίκτυο. Για το θέμα αυτό ζητήθηκε παρέμβαση σας για την αποκατάσταση της νομιμότητας (Συνημμένο 1). Σε απάντηση του αιτήματος, στελέχη του Υπουργείου Μεταφορών, αφού πρώτα, αναγνώρισαν το απόλυτο δίκιο αίτημα, απάντησαν τηλεφωνικά ότι το αίτημα δεν μπορεί να ικανοποιηθεί λόγω άρνησης των «παραχωρησιούχων» εννοώντας τους διαχειριστές των εθνικών οδών και των αυτοκινητοδρόμων. Εκτιμάται ότι τα οικονομικά συμφέροντα των «παραχωρησιούχων» είναι πάνω από το δικαίωμα του έλληνα παραγωγού –μελισσοκόμου να κινείται ελεύθερα στη χώρα του από και προς τα μελισσοκομεία τους. Για μας κύριε Πρωθυπουργέ, τους επαγγελματίες μελισσοκόμους αυτό ισοδυναμεί με στέρηση του δικαιώματος προσέλευσης στην εργασία και αποτελεί πρακτικά καταπάτηση του συνταγματικού δικαιώματός μας στην εργασία κατά το άρθρο 22 του συντάγματος.
Διαχρονικές παραλήψεις της πολιτείας που θίγουν ζωτικά θέματα του κλάδου. Με το έγγραφό μας αρ. Πρωτ. 09/ ΠΣΕΜ/26 -04-2022 (Συνημμένο 2) αναφέρθηκαν πράξεις και παραλήψεις της πολιτείας, που έχουν σχέση με την εξάσκηση της μελισσοκομίας, την εμπορία μελιού, τον έλεγχο των ελληνοποιήσεων και της νοθείας , της οργάνωσης των μελισσοκόμων και τις επιδοτήσεις του κλάδου κ.ά. Ωστόσο μέχρι σήμερα δεν λάβαμε καμιά απάντηση προφορική ή γραπτή από το αρμόδιο υπουργείο. Ως εκ τούτου επαναλαμβάνουμε επιγραμματικά τα δίκαια αιτήματά μας
Η τοποθέτηση των μελισσοσμηνών. Οι αποστάσεις τοποθέτησης των μελισσιών από εθνικούς και επαρχιακούς δρόμους, η μεταφορά τους σε κατοικημένες περιοχές και η γειτνίασή τους με τις οικίες καθορίζονται από τις διατάξεις των άρθρων 7 του Ν. 6238/1934 (ΦΕΚ 256Α) και του άρθρου 22 του ν. 4856/1930 (ΦΕΚ 316Α). Ο ν. 3208/2003 (ΦΕΚ 303/Α/24-12-2003), άρθρο 19 παράγραφος 13, αναφέρει ότι με κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) θα καθοριστούν οι περιοχές τοποθέτησης μελισσοσμηνών, οι αποστάσεις τοποθέτησή τους από εθνικούς και επαρχιακούς δρόμους και κατοικημένες περιοχές και καταργούνται οι διατάξεις του ν. 6208/2003. Μολονότι έχουν περάσει 19 χρόνια η ΚΥΑ δεν έχει εκδοθεί και οι διατάξεις του άρθρου 7 του ν. 6238/1934 παραμένουν ξεπερασμένες και σε κάποιες περιπτώσεις ανεφάρμοστες. Αυτό που ζητάμε είναι να εκδοθεί η ΚΥΑ, όπως ορίζει ο ν. 3208/2003, μετά από διαβούλευση με τους φορείς των μελισσοκόμων λαμβάνοντας υπόψη τα νέα δεδομένα και τη νομοθεσία άλλων κρατών μελών της ΕΕ. Ο
Καν. της 852/2004 ΕΕ αφορά την υγιεινή όλων των τροφίμων και θεσπίζει τις λειτουργικές και υγειονομικές απαιτήσεις για την παραγωγή και διάθεση στην αγορά τροφίμων σε νόμιμες και καταχωρημένες εγκαταστάσεις επεξεργασίας τροφίμων. Για τον μικρό παραγωγό ο κανονισμός παρέχει τη δυνατότητα της άμεσης διάθεσης μικρών ποσοτήτων πρωτογενών προϊόντων στον τελικό καταναλωτή ή και στα τοπικά καταστήματα λιανικής πώλησης χωρίς την υποχρέωση της εγκεκριμένης και καταχωρημένης εγκατάστασης (άρθρο 1, παρ. 2 σημείο γ). Για την υλοποίηση της απόκλισης αυτής του Καν. 852, η ΕΕ ζήτησε τα κράτη μέλη να θεσπίσουν κανόνες που θα διέπουν όσα αναφέρονται στην παράγραφο 2 γ, δηλαδή να καθορίσει την έννοια της μικρής αγοράς και της μικρής ποσότητας, να καταρτίσει Εθνικά μέτρα για την κατασκευή, τη διαρρύθμιση και τον εξοπλισμό των συσκευαστηρίων μελιού για μικρές επιχειρήσεις επεξεργασίας πρωτογενούς υλικού κα να καταρτίσει Εθνικό Οδηγό ορθής Πρακτικής για τα μικρά συσκευαστήρια μελιού (άρθρο 8 σημείο α και γ) . Η ελληνική πολιτεία ενώ καθόρισε τα παραπάνω τρία κρίσιμα σημεία για άλλους κλάδους παραγωγής τροφίμων ζωικής προέλευσης (ΚΥΑ 3724/162303/2014-ΦΕΚ 3438/22-12-2014), για το μέλι εξέδωσε την απόφαση 144/15067 ΥπΑΑΤ (ΦΕΚ 466/2019) η οποία όχι μόνο είναι ανεφάρμοστη αλλά είναι και νομικά αστήρικτη γιατί δεν διασφαλίζει την επίτευξη των στόχων του Κανονισμού και ζητά από τον μελισσοκόμο να συσκευάζει την μικρή ποσότητα μελιού σε καταχωρημένα συσκευαστήρια εγκλωβίζοντας έτσι τη διάθεση μελιού από τους μικρούς παραγωγούς. Επιπρόσθετα, δεν καθορίσει τις άλλες δύο απαιτήσεις του Κανονισμού (Συνημμένο 3). Ζητήσαμε να αποσυνδεθεί το ΠΔ 79/2007 από τις υποχρεώσεις του καν.852 και να επαναπροσδιοριστούν μετά από διαβούλευση με τους μελισσοκόμους, οι έννοιες της μικρής ποσότητας και της μικρής αγοράς. Επιπρόσθετα θα πρέπει να καταρτιστούν Εθνικά μέτρα για την κατασκευή, τη διαρρύθμιση και τον εξοπλισμό των συσκευαστηρίων μελιού για μικρές επιχειρήσεις επεξεργασίας πρωτογενούς υλικού, και να εκδοθεί Εθνικός Οδηγός ορθής Πρακτικής όπως ορίζει ο Κανον. 852/2004.
Ελληνοποιησεις. Οι εκάστοτε Υπουργοί και Υφυπουργοί όλων των μέχρι σήμερα κυβερνήσεων από το 1982 έως σήμερα, υπόσχονται ότι θα πατάξουν άμεσα της ελληνοποιήσεις μελιού. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να εφαρμοστούν διοικητικά μέτρα, όπως η υποχρεωτική καταγραφή της ποσότητας εισαγωγής και διακίνησης του εισαγόμενου μελιού, η πλήρη ιχνηλασιμότητα στα παραστατικά που θα φανερώνουν την πορεία του εισαγόμενου μελιού (τιμολόγια αγοράς, πώλησης), ποσοτικό έλεγχος για τα τιμολόγια αγορών-πωλήσεων για τους εμπόρους-τυποποιητές, νομοθέτηση εργαστηριακών μεθόδων ιχνηλασιμότητας και διαχωρισμού του εγχώριου από τα εισαγόμενα μέλια (γυρεοσκοπική εξέταση, φάσμα αρωματικών ουσιών κλπ), χρήση τοπωνυμιών και πιστοποίηση του εγχώριου προϊόντος, έκτακτοι έλεγχοι στους εισαγωγείς μελιού και αποτρεπτικές διοικητικές κυρώσεις για μη συμμορφώσεις, στους παραβάτες. Κανένα όμως από τα παραπάνω αναφερόμενα μέτρα, δεν εφαρμόστηκαν μέχρι σήμερα και οι έμποροι εισαγωγείς διακινούν ανεξέλεγκτα το εισαγόμενο μέλι. Αντί αυτών τα παρακάτω γεγονότα δείχνουν απροθυμία της Πολιτείας να αντιμετωπίσει το πρόβλημα. α) Το ΥπΑΑΤ δείχνει αδικαιολόγητη απροθυμία να θεσμοθετήσει τις μεθόδους γυρεοσκοπικής ανάλυσης για την ιχνηλασημότητα του προϊόντος, σύμφωνα με την οδηγία που έχουν ήδη υποβάλει οι έλληνες επιστήμονες (Συνημμένο 16 (μη διαθέσημο)). β) Η χώρα μας τάχθηκε μαζί με την Ιταλία και την Τσεχία ενάντια της πρότασης όλων των άλλων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αναγραφή στην ετικέτα του εισαγόμενου τυποποιημένου μελιού της χώρας τρύγου (Deutsches Bienen, τεύχος 2/2021, σελ. 5). Για το θέμα αυτό εκφράσαμε προς το ΥπΑΑΤ τη δυσαρέσκεια (Συνημμένα 4α και 4β) γ) Υπάρχουν καταγγελίες ότι τα περισσότερα εισαγόμενα μέλια έχουν ετικέτες οι οποίες παραπλανούν τον καταναλωτή όσο αφορά τη χώρα τρύγου κατά παράβαση του Καν. 1169/2011 και θα μπορούσαν άμεσα να αποσυρθούν από τα ράφια (Συνημμένο 5) και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί της πολιτείας αδρανούν. δ) Ο ΕΦΕΤ με ανακοινώσεις του στις 21/07/2021 και 04/10/21, ανέφερε την παρουσία αντιβιοτικών σε ελληνικά τυποποιημένα μέλια. Τα συγκεκριμένα αντιβιοτικά όμως δεν χρησιμοποιούνται από έλληνες μελισσοκόμους, γι’ αυτό και ζητήσαμε με επιστολές μας από τον ΕΦΕΤ να διαπιστώσει την ελληνικότητα των δειγμάτων που βρέθηκαν επιβαρυμένα (Συνημμένο 6). Ο ΕΦΕΤ αγνόησε την πρόταση. Όλα τα παραπάνω κε Πρωθυπουργέ, μας προβληματίζουν όσο αφορά τις προθέσεις και την θέληση της πολιτείας να ελέγξει πραγματικά τις ελληνοποιήσεις.
Το Ελληνικό Σήμα. Προωθείται κανονισμός από τον ΕΛΓΟ –ΔΗΜΗΤΡΑ όπου το σήμα ένδειξη της γεωγραφικής προέλευσης του μελιού το οποίο δικαιούται έμποροι διακινητές ελληνικού και εισαγόμενου μελιού, δεν το δικαιούνται οι μελισσοκόμοι και θα παραχωρείται χωρίς τον απαραίτητο εργαστηριακό έλεγχο και ιχνηλασιμότητα (Συνημμένο 7). Αντιδράσαμε στον κανονισμό αυτό (Συνημμένα 8, 9, 10) και ζητάμε να περιλαμβάνει όλες τις διαδικασίες με τις οποίες να δικαιούται και ο μελισσοκόμος το σήμα , είτε είναι κάτοχος εγκεκριμένου συσκευαστηρίου είτε όχι σε μορφή φασόν, όπως προβλέπεται και για τους εμπόρους. Η διαδικασία απονομής του σήματος να ξεκινήσει μόνο όταν θα είναι η πολιτεία έτοιμη να ιχνηλατήσει την γεωγραφική του προέλευση και να την διαπιστώσει με εργαστηριακό έλεγχο.
Μελισσοκομικό Ηλεκτρονικό Μητρώο (Απόφαση αριθ. 140/106513, ΦΕΚ 1560Β/17-04-2021). Η καθιέρωση του Μητρώου ήταν αίτημα ου κλάδου ο οποίος συμφωνεί με την αρχή των αυστηρών ελέγχων όταν εφαρμόζονται προς όλους τους εμπλεκόμενους με σύμφωνα με την ορθή μελισσοκομική πρακτική και εμπορία των προϊόντων κυψέλης. Το μητρώο στάλθηκε σε μερικούς μόνο φορείς των μελισσοκόμων για το μικρό χρονικό διάστημα των 48 ωρών για διαβούλευση. Η εσπευσμένη δημοσίευση, χωρίς ουσιαστική διαβούλευση, είχε ως αποτέλεσμα να περιέχει αρκετά πρακτικά ανεφάρμοστα και αλληλοαναιρούμενα άρθρα, ασυμφωνίες με τους κανονισμούς της ΕΕ και άδικες διατάξεις προς το μελισσοκόμο και την εξάσκηση της μελισσοκομίας. Δέκα τέσσερις (14) μελισσοκομικοί φορείς με έγγραφο στο ΥπΑΑΤ, με ημερ. 26-04-2021 (Συνημμένο 11), εξέφρασαν τον προβληματισμό τους για αρκετά σημεία του ηλεκτρονικού μητρώου. Τα κεκτημένα δικαιώματα του μελισσοκόμου αποκαλούνται προνόμια του μητρώου και απειλούνται να καταργηθούν για διάφορες μικροπαραβάσεις, καθιερώνονται απαράδεκτες γραφειοκρατικές διαδικασίες, τα προσωπικά δεδομένα του μελισσοκόμου εκτίθενται και αποτελούν πηγή ερευνών, συζητήσεων ή ελέγχων από αναρμόδιους φορείς, υποχρεώνει τους μελισσοκόμους να δηλώνουν μεταβολές στα μελισσοκομεία τους εντός 15 ημερών που στην πράξη κάτι τέτοιο είναι ανεφάρμοστο, επιβάλει στους μελισσοκόμους εξοντωτικές κυρώσεις σε περιπτώσεις «μη συμμορφώσεων» και αρκετά άλλα. Ζητήσαμε από το ΥπΑΑΤ να προβληματιστεί και να συζητήσει εκ νέου για το ηλεκτρονικό μητρώο ώστε να καταστεί ουσιαστικά εργαλείο του κλάδου τόσο για την καταγραφή του μελισσοκομικού πλούτου της χώρας, όσο και το σωστό έλεγχο της παραγωγής και διάθεσης των προϊόντων κυψέλης.
Μελισσοκομία στο δάσος. Ο μελισσοκόμος ζει από το δάσος, αγαπά το δάσος, φροντίζει το δάσος και δύναται να λάβει όλες τις προφυλάξεις και τα απαραίτητα προληπτικά και κατασταλτικά μέτρα σύμφωνα με τις υποδείξεις των αρμοδίων κρατικών υπηρεσιών για την αποτελεσματική προστασία της υπαίθρου και του δάσους από το κίνδυνο πυρκαγιών. Κάθε δάσος που καίγεται είναι μια μεγάλη απώλεια για το μελισσοκόμο γιατί καταστρέφεται μαζί μ’ αυτό και ο χώρος παραγωγής των προϊόντων του και πιθανόν και τα μελίσσια του όταν αυτά βρεθούν στο δάσος. Ο περιορισμός που θέτει το άρθρο 11 της Πυροσβεστικής Διάταξης, σύμφωνα με το οποίο, τα μελίσσια στα δάση να επιθεωρούνται με κάπνισμα μόνο μέχρι την 10η πρωινή, και η τοποθέτηση των μελισσιών να βρίσκονται σε απόσταση τουλάχιστον δέκα (10) μέτρα από τα δένδρα και θάμνους (ΦΕΚ Β1923/13-05-2021), ουσιαστικά αποκλείει τη εξάσκηση της μελισσοκομίας στο δάσος απ’ όπου παράγεται το 70% της εγχώριας παραγωγής μας. Παράλληλα η γενική απαγόρευση μετακίνησης, διέλευσης ή παραμονής σε δάση, στο σύνολο της Επικράτειας, σε συνδυασμό με την απαγόρευση της υπαίθριας δραστηριότητας που υπεβλήθηκε το 2021, ισοδυναμεί με απαγόρευση της δραστηριότητας του μελισσοκόμου και ”lockout”των μελισσοκομικών επιχειρήσεων. Ζητάμε να αρθεί το σημείο α) της πυροσβεστικής διάταξης που αφορά τις ώρες που επιτρέπεται το κάπνισμα των μελισσών και το σημείο γ) που αφορά την απόσταση που πρέπει να υπάρχει μεταξύ μελισσοκομείο και δένδρων ή θάμνων. Οι μελισσοκόμοι με την βοήθεια της πολιτείας να γίνουν οι ίδιοι ασπίδα προστασίας του δάσους και όχι να θεωρούνται «εν δυνάμει εμπρηστές (Συνημμένο 12).
Η χρηματοδότηση της μελισσοκομίας υπολείπεται κατά πολύ των άλλων κλάδων της αγροτικής παραγωγής. Τα χρηματοδοτικά εργαλεία ανάπτυξης, σχέδια βελτίωσης, ανύπαρκτα στην πράξη λόγο χαμηλής μοριοδότησης. Το Τομεακό πρόγραμμα Μελισσοκομίας του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ για τα έτη 2023-2027 δημιουργεί έντονο προβληματισμό στον κλάδο της Μελισσοκομίας (Συνημμένο 13). Δημοσιεύτηκε ουσιαστικά χωρίς διαβούλευση και συζήτηση με τους επαγγελματίες μελισσοκόμους του κλάδου. Παρά την αύξηση των μελισσιών, η ενίσχυση που δόθηκε τον κλάδο ήταν μειωμένη κατά 55% για την πενταετία 2023-2027, συγκριτικά με την τριετία 2020-2022 και κατά 15,81% από την τριετία 2017-2019 κατά παράβαση του καν. 1308/2013 της ΕΕ που επιδοτεί το κάθε κράτος μέλος ανάλογα με τον αριθμό μελισσιών τους. Η μείωση των επιδοτήσεων της Μελισσοκομίας είναι αντίθετη με το Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου [2017/2115(INI) (2019/C 129/05] το οποίο καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αυξήσουν κατά 50 % το κονδύλι του προϋπολογισμού της ΕΕ που διατίθεται για εθνικά μελισσοκομικά προγράμματα (σημείο 5 C129/31).Το μέτρο αυτό εφαρμόστηκε στην τριετία 2020-2022. Η μελισσοκομία όπως γνωρίζετε στην Ελλάδα είναι νομαδική. Οι μελισσοκόμοι λόγω του ξηροθερμικού κλίματος, των κλιματικών αλλαγών και του περιορισμού της χλωρίδας αναγκάζονται να μετακινούν τα μελίσσια τους σε διάφορες περιοχές της χώρας. Το κόστος μετακίνησης των μελισσιών διπλασιάστηκε λόγω της αύξηση της τιμής των καυσίμων, συμπαρασύροντας ταυτόχρονα το κόστος παραγωγής μελιού που έχει ξεφύγει κατά πολύ της τιμής πώλησης του ελληνικού μελιού στο χονδρεμπόριο. Αντί η πολιτεία να συνδράμει να αντιμετωπιστεί το μεγάλο αυτό πρόβλημα, μείωσε την ενίσχυση που δινόταν για την αντικατάσταση κυψελών και τις μετακινήσεις από 19,94 ευρώ/κυψέλη που δόθηκε την τριετία 2020-2022 σε 4,06 ευρώ/κυψέλη (παρέμβαση 3), δηλαδή περίπου πέντε φορές λιγότερο.
Κύριε Πρωθυπουργέ, Για περισσότερα από τα θέματα αυτά έχουμε υποβάλει προτάσεις στο ΥπΑΑΤχωρίς όμως κανένα αποτέλεσμα (Συνημμένο 14). Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε και να αναλύσουμε και αρκετά άλλα θέματα μελισσοκομίας τα οποία παραμένουν άλυτα χρόνια τώρα παρά την αναγκαιότητά τους για το έλεγχο των προϊόντων κυψέλης, τον περιορισμό της νοθεία, την προστασία του εγχώριου μελιού και την ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του ελληνικού μελιού. Αρκετά από αυτά όπως η επικαιροποίηση των χαρακτηριστικών των αμιγών ελληνικών μελιών, η θέσπιση ποιοτικών κριτηρίων για νέες κατηγορίες αμιγών μελιών, τα κενά νομοθεσίας, η νομοθέτηση μεθόδων ανάλυσης το μελιού, η νομοθέτηση των φυσικών αποκλίσεων των ελληνικών μελιών, έχουν υποβληθεί στο ΥπΑΑΤ ως ολοκληρωμένες και τεκμηριωμένες προτάσεις από έλληνες επιστήμονες μετά από μακροχρόνια έρευνα που χρηματοδοτήθηκε από τα Εθνικά προγράμματα Μελισσοκομίας (Συνημμένα15,16, 17). Το μόνο που χρειάζεται κε Πρωθυπουργέ είναι η απόφαση και η υπογραφή για να προχωρήσει ο κλάδος ένα βήμα παρακάτω. Η συγκρότηση Εθνικών Επιτροπών για την ανάπτυξη της μελισσοκομίας, οι συσκέψεις, οι συζητήσεις με τους αρμόδιους Υπουργούς, Υφυπουργούς, Γραμματείς και Συμβούλους έχουν ολοκληρωθεί και δεν προσφέρουν πια κάτι το ουσιαστικό. Προτάσεις υπάρχουν κατατεθειμένες, αυτό που χρειάζεται είναι πολιτική βούληση για αποφάσεις. Αποφάσεις που θα βοηθήσουν τη Μελισσοκομία, αλλά παράλληλα θα αποτελματώσουν χρόνια προβλήματα και θα αναδείξουν το Κυβερνητικό σας έργο. Οι πράξεις και παραλήψεις της πολιτείας είναι διαχρονικές, υπάρχουν ευθύνες ε όλες τις κυβερνήσεις στο μέτρο που τους αναλογεί. Φάκελο με τα σημαντικότερα έγγραφα μας προς τα Υπουργεία υποβάλαμε σε όλα τα πολιτικά κόμματα της Βουλής των Ελλήνων και παρακαλούμε θερμά για την συνδρομή τους. Κύριε Πρωθυπουργέ, σας παρακαλούμε να αναλάβετε πρωτοβουλίες για την επίλυση των προβλημάτων μας.
Όπως δημοσιεύθηκε στην Μελισσοκομική Επιθεώρηση, τεύχος Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2023 Την άνοιξη, όπου υπάρχουν άφθονες γύρες και νέκταρ, η ανάπτυξη των μελισσιων γίνεται με εκρηκτικους ρυθμούς και τότε τοποθετούνται και τα πατώματα. Αυτήν την χρονική περίοδο επιλέγουμε ένα δυνατό δεκάρι μελίσσι βάζοντας δίπλα του μια άδεια κυψέλη κατά προτίμηση ίδιου χρώματος και ενεργούμε ως εξής: Χωρίς να αναζητήσουμε την βασίλισσα τινάζουμε τρία πλαίσια με γόνο μέσα στην κυψέλη και ένα πλαίσιο με άφθονες γύρες, φροντίζοντας να έχουμε επιλέξει το ένα πλαίσιο να έχει ανοιχτό γόνο μικρής ηλικίας. Τα δύο πλαίσια, με γύρη και ανοιχτό γόνο τοποθετούνται στην άδεια κυψέλη που έχουμε δίπλα μας και τα άλλα δύο με τους σφραγισμένους γόνους τοποθετούνται σε άλλα δύο μελίσσια.
Χωρίς χρονοκαθυστέρηση βάζουμε δύο πλαίσια με χτισμένες κηρήθρες δίπλα από τους γόνους στο μελίσσι που έχει την βασίλισσα και το μετακινούμε, λίγα μέτρα δεξιά ή αριστερά ή πίσω (ποτέ μπροστά). Στην θέση της αρχικής κυψέλης που μετακινήσαμε τοποθετούμε την νέα κυψέλη για να δεχθεί τις συλλέκτριες μέλισσες και διαμορφ
ώνουμε το εσωτερικό της ως εξής: Ντάου (Dow) στην πλευρά του ξύλου, στην θέση ένα το πλαίσιο με τις γύρες, στην θέση δύο τοποθετούμε πλαίσιο με βέργες βασιλικών κελιών που θα εμβολιαστούν, στην θέση τρία βάζουμε τον ανοιχτό γόνο, στην θέση τέσσερα τοποθετούμε άκτιστη κηρήθρα για να αποφύγουμε το χτίσιμο στο πλαίσιο με τα βασιλικά κελιά που θα εμβολιάσουμε και μετά βάζουμε ντάουν για να αποφύγουμε την απώλεια θερμοκρασίας.
Ο ανοιχτός γόνος πρέπει να είναι μικρής ηλικίας για να ενεργοποιήσουν οι συλλέκτριες μέλισσες τους υποφαριγκικούς αδένες και να μην στεγνώσουν μέχρι να μπει η βέργα με τα βασιλικά κελιά, κατόπιν τοποθετούμε τροφοδότη οροφής και ταΐζουμε το μελίσσι με σιρόπι 1 προς 1. Μετά από εικοσιτέσερις εως τριάντα έξη ώρες θα δούμε να έχει ξεκινήσει η δημιουργία βασιλικών κελιών, τότε τοποθετούμε την βέργα με τα βασιλικά κελιά που εμβολιάσαμε, τα οποία δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα είκοσι σε αριθμό. Αφού χαλάσουμε τα ξεκινημένα κελιά στο πλαίσιο με τον ανοιχτό γόνο, τον αφαιρούμε και τον τοποθετούμε σε ένα μελίσσι μας για να συνεχιστεί η εξέλιξή του. Στην συνέχεια βάζουμε στο ορφανό μελίσσι μας τροφοδότη οροφής και ταΐζουμε με δύο κιλά σιρόπι 1 προς 1.
Την τέταρτη ημέρα που θα έχουν σφραγιστεί τα βασιλικά κελιά, μπορούμε να εμβολιάσουμε την δεύτερη βέργα του πλαισίου, ,σημειώνοντας τις ημερομηνίες που πρέπει να βγουν τα κελιά για να μπουν στις παραφυάδες μας. Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε αν θέλουμε να εμβολιάζουμε το ορφανό μελίσσι μας κάθε τέσσερις ημέρες για ένα μήνα και να μεταφέρουμε τα κελιά σε μελίσσια αποπεράτωσης.
Σε ένα μήνα ο πληθυσμός του ορφανού μελισσιού μειώνεται, τότε προσθέτουμε ένα τελάρο με σφραγισμένο γόνο χωρίς μέλισσες και τοποθετούμε ένα βασιλικό κελί από τον τελευταίο εμβολιασμό για να δημιουργήσουμε μια νέα παραφυάδα. Το αρχικό μελίσσι με την βασίλισσα που μετακινήθηκε σε ένα μήνα έχει γίνει πάλι δεκάρι και αφού βάλουμε πάτωμα είναι έτοιμο να μετακινηθεί και αυτό στις νομές.
Με τον χειρισμό αυτόν έχουμε τα εξής πλεονεκτήματα: 1) Αποφεύγουμε στο μελίσσι με την βασίλισσα που έχασε τις συλλέκτριες την σμηνουργία, λόγω αποσυμφόρησης πληθυσμού. 2) Δεν μετακινούμε το αρχικό μελίσσι με την βασίλισσα ή το ορφανό στα τέσσερα χιλιόμετρα σε άλλο μελισσοκομείο μας. 3) Αξιοποιούμε τις συλλέκτριες που έχουν περιορισμένο χρόνο ζωής φτιάχνοντας καλά βασιλικά κελιά. 4) Παράγουμε αν επιθυμούμε βασιλικό πολτό μπολιάζοντας το ορφανό μελίσσι μας κάθε τρεις ημέρες. 5) Μπορούμε να φτιάξουμε καλά βασιλικά κελιά και πολλά σε αριθμό για την δημιουργία βασιλισσών αν φιλοξενούνται τα κελιά σε μελίσσια αποπεράτωσης την τέταρτη ημέρα. 6) Δημιουργούμε μια νέα παραφυάδα στον τελευταίο εμβολιασμό με την προσθήκη ενός σφραγισμένου γόνου.
Δίνω στους Μελισσοκόμους της Επικράτειάς μας την πραγμάτωση αυτή στην οποία εργάστηκα με πολύ καλά αποτελέσματα έτσι ώστε, όσοι επιθυμούν να την κάνουν πράξη και να ωφεληθούν.
ΜΠΕΚΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΕΩΠΟΝΟΣ Τ.Ε ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΟΣ
Ενημερωθείτε έγκυρα από τη Μελισσοκομική Επιθεώρηση Το περιοδικό που είναι κοντά στον μελισσοκόμο από το 1987
Για εγγραφή συνδρομητή στην έντυπη διμηνιαία έκδοση πατήστε εδω
Απορίες και διευκρινίσεις σχετικά με το άρθρο ή με όποιο άλλο θέμα θέλετε επικοινωνήστε με το περιοδικό Μελισσοκομική Επιθεώρηση πατώντας εδώ.
Για την κατάρτισή σας,επιλέξτε πηγές πληροφόρησης με επιστημονικά τεκμηριωμένη γνώση
Εδώ και μέρες προσπαθώ να αποτυπώσω γραπτά τις σκέψεις και τους προβληματισμούς που βασανίζουν το μυαλό μου ως μελισσοκόμο.
Είναι κοινή παραδοχή πως η μελισσοκομία αποτελεί έναν από τους πιο επιδραστικούς κλάδους για τη φύση και τον άνθρωπο, δυστυχώς όμως δεν έχει λάβει την προσοχή που της αρμόζει.
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια στροφή προς τον κλάδο της μελισσοκομίας με την ενασχόληση όλο και περισσότερων νέων μελισσοκόμων που δεν προέρχονται από «μελισσοκομική» οικογένεια ή δεν έχουν την σχετική τεχνική κατάρτιση επί του θέματος.
Ένα από αυτά τα άτομα είμαι και εγώ -παρόλο που η οικογένειά μου έχει μελισσοκομική παράδοση- έφυγα από τον τομέα σπουδών μου και αποφάσισα να ασχοληθώ με αυτό που μου αρέσει δηλαδή τις μέλισσες. Δυστυχώς, με θλίψη παρατηρώ καθημερινά τα τεκταινόμενα στο μελισσοκομικό χώρο και διαβλέπω ένα αμφίβολο μέλλον για το επάγγελμά μου, τη μελισσοκομία.
Η κύρια πηγή εσόδων του μελισσοκόμου είναι το μέλι και παρά το ξηροθερμικό κλίμα και τις ιδιαίτερες συνθήκες της χώρας μας, το μέλι μας εξακολουθεί να είναι ποιοτικό, σε σχέση με άλλες χώρες ενώ δυστυχώς βρισκόμαστε χαμηλά σε απόδοση μελιού ανά κυψέλη. Φέτος με το εκτεταμένο κύμα ακρίβειας και ιδιαίτερα το αυξημένο κόστος ενέργειας, το κόστος παραγωγής, στον πρωτογενή τομέα έχει τριπλασιαστεί και δεν ξέρουμε που θα σταματήσει.
Για να είσαι παραγωγικός μελισσοκόμος, κάθε μέρα πρέπει να είσαι στο δρόμο, μιας και όπως λένε και οι παλιοί μελισσοκόμοι “το πετρέλαιο φέρνει το μέλι”. Καθημερινά λοιπόν διασχίζω κατ’ ελάχιστο 150km με το μελισσοκομικό φορτηγό. Είναι τέτοια η φύση της δουλειάς μας που η νομαδική μελισσοκομία αποτελεί τη μόνη βιώσιμη επιλογή. Το “κυνήγι” λοιπόν των ανθοφοριών κάθε 15-20 μέρες, είτε για παραγωγή, ανάπτυξη ή συντήρηση των μελισσιών μας είναι μονόδρομος. Με το πετρέλαιο να συνεχίζει να ανεβαίνει -τη στιγμή που γράφω το κείμενο είναι στα 2.1€ και όταν ξεκίνησα να το γράφω ήταν 1.80€- πριν πραγματοποιήσουμε το δρομολόγιο προς μια απομακρυσμένη νομή το υπολογίζουμε με μεγάλη προσοχή γιατί το λάθος πλέον είναι ασυγχώρητο.
Από προσωπική εμπειρία αναφέρω πως φέτος ακυρώσαμε τα δρομολόγια για την παραγωγή του έλατου γιατί τα έξοδα ήταν πολύ περισσότερα συγκριτικά με τις οικονομικές αποδόσεις που έχει η συγκεκριμένη νομή τα τελευταία χρόνια.
Σε ένα μελισσοκομείο δεν υπάρχουν μόνο τα παραγωγικά μελίσσια, αλλά και οι παραφυάδες, που θα αποτελέσουν τη βάση για την παραγωγή της επόμενης χρονιάς. Για να φτάσουν όμως σε αυτό το σημείο, πρέπει από την τρέχουσα χρονιά να μπουν οι βάσεις για να μπορέσουν να γίνουν τελικά παραγωγικά μελίσσια. Η διαδικασία αυτή απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή, πολλά χιλιόμετρα για εντοπισμό γύρης και νέκταρος και επειδή οι απαιτήσεις τους είναι αυξημένες, μπορεί να χρειαστούν βοηθητική τροφοδοσία. Αυτό σημαίνει αγορά ζάχαρης… κάτι που είναι οικονομικά ασύμφορο με τη σημερινή τιμή της ζάχαρης (1,30€).
Με το κόστος παραγωγής να έχει τουλάχιστον διπλασιαστεί, η τιμή πώλησης παραμένει σταθερή, είτε πρόκειται για χονδρική είτε για λιανική. Το θέμα είναι εμείς σαν μελισσοκόμοι τι μπορούμε να κάνουμε για να βελτιώσουμε τη θέση μας; Στην χονδρική την τιμή και τον τρόπο πληρωμής τον καθορίζει ο έμπορος ενώ στη λιανική ο ανταγωνισμός, πολλές φορές μάλιστα με «βαπτισμένα» μέλια από τρίτες χώρες.
Παρόλο που ο Έλληνας καταναλωτής καταναλώνει ετησίως 1,3kg μέλι ανά άτομο, σημαντικά περισσότερο από άλλες χώρες, (για παράδειγμα στις ΗΠΑ, όπου η κατανάλωση είναι 500-600gr), η διαπραγματευτική δύναμη των μελισσοκόμων ως προς την τιμή των προϊόντων τους παραμένει χαμηλή. Σε πολλές χώρες δε, το μέλι δεν θεωρείται είδος πρώτης ανάγκης, που σημαίνει πως και να το στερηθεί ο καταναλωτής δε θα τον επηρεάσει τελικά.
Με την κατάσταση που υπάρχει τώρα στο παγκόσμιο οικονομικό στερέωμα, πιστεύω πως στη μελισσοκομία θα δούμε να χάνονται πολλές θέσεις εργασίας. Ήδη βλέπω παιδιά στην ηλικία μου (κοντά στα 30) που είχαν (έχουν) ενταχθεί στα προγράμματα νέων αγροτών, να παρατάνε τη μελισσοκομία ή να την ασκούν ως δεύτερο επάγγελμα, μιας και αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στις ολοένα και διογκούμενες οικονομικές δυσκολίες.
Ενόψει του καινούριου προγράμματος νέων αγροτών και επειδή υπήρξε μεγάλο ενδιαφέρον για την ένταξη νέων μελισσοκόμων, έκρινα σωστό να γράψω μερικά πράγματα που με απασχολούν
Ας δούμε και λίγο τα πράγματα με αριθμούς κάνοντας μια μικρή αναζήτηση στο διαδίκτυο έπεσα πάνω σε δυο εργασίες, την ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ του ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΠΑΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ 2010 και την ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ του Παπανικολάου Νικολάου 2018
Ας δούμε το κοστολόγιο του μελιού σε χονδρική και λιανική.
Εδώ θέλω να σημειώσω ότι 10 χρόνια μετά οι τιμές αυτές δεν έχουν αλλάξει σημαντικά! Από προσωπική εμπειρία και αφού ανήκω και στις δυο παραπάνω κατηγορίες πώλησης μπορώ να πω πως η λιανική κυμαίνεται από 7 – 16 €/kg (και αυτό ανάλογα με την περιοχή που δραστηριοποιείται ο μελισσοκόμος) ενώ η χονδρική κυμαίνεται από 3 – 4 €/kg (ανεξαρτήτου περιοχής) .
Αφού είδαμε την ετήσια παραγωγή και την τιμή πώλησης του μελιού ας δούμε το κόστος παραγωγής του μελιού σύμφωνα με την εργασία του 2010
Το κόστος παραγωγής μελιού το 2010 ήταν στα 4,2 €/kg και θεωρούνταν ικανοποιητικό σήμερα με όλες τις αυξήσεις που έχουν πάρει όλα τα προϊόντα καταλαβαίνετε ότι το κόστος παραγωγής έχει εκτοξευθεί! Μόνο και μόνο γι’ αυτό και επειδή το μέλι δε θεωρείται είδος πρώτης ανάγκης το μέλλον του μάλλον κρίνεται αβέβαιο.
Υγ. : Μην ξεχνάμε τις περσινές φωτιές που κατέκαψαν την Εύβοια και κατέστρεψαν το μεγαλύτερο μέρος του Πευκοδάσους που έμπαινε ο κυριότερος όγκος των μελισσοκόμων με σκοπό να παραχθεί το μέλι πεύκου που αποτελεί το 60% της παραγωγής ελληνικού μελιού και το αναφέρω αυτό γιατί όσο πλισιάζουμε προς το κλείσιμο της σεζόν οι δυνατότητες των μελισσιών περιορίζονται. Με το κόστος παραγωγής στα ύψη και με αυτές τις τιμές πώλησης θα περιοριστούν κατά πολύ και οι οικονομικές δυνατότητες των μελισσοκόμων και σε συνδυασμό με τη μείωση παραγωγής λόγω της πυρκαγιάς το 60% μπορεί να μειωθεί ακόμα περισσότερο.
Για να μπορέσει να είναι βιώσιμη η μελισσοκομία με όλες αυτές τις προσαύξησης που κατακλύζουν το μελισσοκόμο θα έπρεπε και η τιμή μελιού να αυξηθεί. Δυστυχώς σε μια ελεύθερη αγορά τις αποφάσεις τις παίρνουν άλλοι, εκτός του μελισσοκόμου και ειδικά στην χονδρική που τελικά επηρεάζει και την λιανική.
Πρέπει κάποια στιγμή να πάρουμε στα σοβαρά τα οφέλη της μέλισσας, όπως για παράδειγμα τα οφέλη της επικονίασης και να πάρουμε ως παράδειγμα άλλες ευρωπαϊκές χώρες π.χ. την Ισπανία που επιδοτεί τους μελισσοκόμους στην επικονίαση της άγριας φύσης. Μην ξεχνάμε δε, πως με την επικονίαση μπορεί να αυξηθεί 30% -60% η παραγωγή γεωργικών προϊόντων με ότι μπορεί να σημαίνει αυτό για τη βιωσιμότητα μιας γεωργικής εκμετάλλευσης.
Σενκό Ιωάννης – Σενκό Δημήτριος Επαγγελματίας μελισσοκόμος – βασιλοτρόφος
Ενημερωθείτε έγκυρα από τη Μελισσοκομική Επιθεώρηση Το περιοδικό που είναι κοντά στον μελισσοκόμο από το 1987
Για εγγραφή συνδρομητή στην έντυπη διμηνιαία έκδοση πατήστε εδω
Τα άρθρα της ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΗΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία του περιοδικού και δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευσή τους (αντιγραφή) χωρίς την γραπτή άδεια του εκδότη. Επιτρέπεται και προτρέπεται η κοινοποίησή τους.
Απορίες και διευκρινίσεις σχετικά με το άρθρο ή με όποιο άλλο θέμα θέλετε επικοινωνήστε με το περιοδικό Μελισσοκομική Επιθεώρηση πατώντας εδώ.
Για την κατάρτισή σας,επιλέξτε πηγές πληροφόρησης με επιστημονικά τεκμηριωμένη γνώση
όπως δημοσιεύθηκε στην Μελισσοκομική Επιθεώρηση, τεύχος Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2022
Μηλιώτη Βαΐα, Αραμπατζάκης Βασίλης, Γκόρας Γιώργος
Εργαστήριο Σηροτροφίας και Μελισσοκομίας, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Το άρθρο αυτό γράφηκε στα πλαίσια της ανάγκης ενημέρωσης, εν αναμονή του 4ου Πανελληνίου Συνεδρίου Μελισσοκομίας το οποίο αναβλήθηκε για τη φετινή άνοιξη. Από την ανακοίνωση της αναβολής, ήταν πολλοί οι μελισσοκόμοι που επικοινώνησαν με το εργαστήριο και ζητούσαν να γνωρίσουν τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης έρευνας προκειμένου να αποφασίσουν και να οργανώσουν τις μεθόδους καταπολέμησης για τη νέα μελισσοκομική χρονιά που έρχεται. Σε αυτό το πλαίσιο, επιλέξαμε να παρουσιάσουμε ένα μέρος από τα ευρήματα της έρευνάς μας που ενδεχομένως να φανούν χρήσιμα σε όσους ενδιαφέρονται.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η αντιμετώπιση της βαρρόα αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση στη μελισσοκομία παγκοσμίως, με πλήθος αναφορών τις τελευταίες δεκαετίες σε μέσα και τρόπους διαχείρισης.
Τα τελευταία χρόνια πληθαίνουν οι αναφορές και δοκιμές με ουσίες που περιγράφονται στον κανονισμό της βιολογικής μελισσοκομίας, όπως είναι το φορμικό, το γαλακτικό και το οξαλικό οξύ, η θυμόλη και αρκετά αιθέρια έλαια.
Το οξαλικό οξύ (ο.ο.) είναι ένα φυσικό συστατικό το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως από τους μελισσοκόμους για τον έλεγχο του ακάρεος βαρρόα. Η αποτελεσματικότητα και η χρήση του στη βιολογική μελισσοκομία είναι τα κύρια πλεονεκτήματά του, ενώ ταυτόχρονα είναι οικονομικό, εύκολο στη χρήση, με χαμηλό κίνδυνο τοξικότητας των μελισσών και μικρή πιθανότητα ανάπτυξης ανθεκτικότητας από τα ακάρεα. Οι μελισσοκόμοι χρησιμοποιούν το οξαλικό οξύ κατά του βαρρόα για αρκετές δεκαετίες και η έρευνα έχει δείξει ότι μπορεί να είναι αποτελεσματικό. Οι συνηθέστεροι τρόποι εφαρμογής του είναι με ενστάλαξη, ψεκασμό, ενσωμάτωση σε γλυκερίνη και εξάχνωση.
Στη μέθοδο της εξάχνωσης, το οξαλικό οξύ εφαρμόζεται χρησιμοποιώντας μια θερμαινόμενη μεταλλική επιφάνεια που προκαλεί την εξάχνωση των κρυστάλλων του. Καθώς οι παραγόμενοι ατμοί εισάγονται από την είσοδο της κυψέλης, δεν απαιτείται το άνοιγμα του μελισσιού και έτσι εξοικονομείται χρόνος, ενώ μπορεί επίσης να πραγματοποιηθεί πιο εύκολα θεραπεία το χειμώνα ή σε συνθήκες που δεν είναι κατάλληλες για το άνοιγμα του μελισσιού. Στις θερμοκρασίες του εσωτερικού της κυψέλης, όξινοι ατμοί οξαλικού οξέος μετατρέπονται αμέσως σε στερεή φάση, καθώς το σημείο τήξης του διένυδρου οξαλικού οξέος που χρησιμοποιείται είναι 101,0˚C.
Ο τρόπος δράσης του ο.ο. δεν είναι απολύτως γνωστός. Μελέτες πάνω στην εφαρμογή του με ενστάλαξη και ψεκασμό έχουν δείξει ότι το ο.ο. φαίνεται να βλάπτει τα στοματικά μόρια του ακάρεος και επίσης να προκαλεί αυξημένη επαφή και περιποίηση των μελισσών και μέσω του καθαρισμού τους, να απομακρύνουν τα ακάρεα τα οποία στη συνέχεια πέφτουν στον πυθμένα της κυψέλης όπου πολλά πεθαίνουν από την πείνα.
Νεότερη μελέτη απέδειξε ότι μέλισσες που είχαν υποβληθεί σε επέμβαση με οξαλικό οξύ με εξάχνωση ήταν πιο αποτελεσματικές στην αντιμετώπιση των παρασιτικών ακάρεων και στην απομάκρυνσή τους από το σώμα τους.
Όσον αφορά τη συνιστώμενη δόση, στις περισσότερες έρευνες έχουν χρησιμοποιηθεί από 0,5 έως 5 γραμμάρια οξαλικού οξέος με επικρατέστερη ποσότητα τα 2-2,5 γραμμάρια και αναφερόμενη αποτελεσματικότητα 90-95%.
Στο σύνολο σχεδόν των ερευνητικών εργασιών που έχουν δημοσιευτεί, η εξάχνωση του οξαλικού οξέος έχει πραγματοποιηθεί με τη συσκευή Varrox και είναι ελάχιστες οι αναφορές σε σύγχρονες συσκευές εξάχνωσης που επιτυγχάνουν άμεσα πολύ υψηλή θερμοκρασία. Προφανώς και για τον ίδιο λόγο, υπάρχει σημαντικό κενό στη διεθνή βιβλιογραφία ως προς τη θερμοκρασία εξάχνωσης που χρησιμοποιείται, καθώς σε καμία από όλες τις ερευνητικές μελέτες, δεν υπάρχει αναφορά για τις εφαρμοζόμενες θερμοκρασίες.
Σκοπός της ερευνητικής μελέτης, ήταν η δοκιμή διαφορετικών θερμοκρασιών στη συσκευή εξάχνωσης για τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας στην καταπολέμηση της βαρρόα αλλά και στην μελέτη της άμεσης και μακροπρόθεσμης μελισσοτοξικότητας. Επιπλέον μελετήθηκε η πορεία πτώσης των ακάρεων σε καθημερινή βάση μετά την επέμβαση ώστε να μελετηθεί το σχήμα αποτελεσματικότητας, ενώ εφαρμόστηκαν επεμβάσεις σε ακραία υψηλές θερμοκρασίες.
ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ
Οι δοκιμές πραγματοποιήθηκαν στο μελισσοκομείο του Εργαστηρίου Σηροτροφίας και Μελισσοκομίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, κατά την άνοιξη και καλοκαίρι του 2021 σε μελίσσια απουσία και παρουσία γόνου.
Πειραματικές ομάδες
Μελίσσια με απουσία σφραγισμένου γόνου: Για να ελεγχθεί η αποτελεσματικότητα της εξάχνωσης σε ξεγονεμένα μελίσσια, δημιουργήθηκαν με τεχνητούς αφεσμούς κατάλληλες συνθήκες. Έτσι εγκαταστάθηκαν πληθυσμοί μελισσών σε κυψέλες με άχτιστα φύλλα και τροφοδοτήθηκαν έως την ολοκλήρωση του χτισίματος. Οι επεμβάσεις πραγματοποιήθηκαν πριν την ύπαρξη σφραγισμένου γόνου. Δημιουργήθηκαν 3 ομάδες των 4 μελισσιών ίδιας δυναμικότητας σε πληθυσμό στο τέλος της άνοιξης. Εντός του πρώτου δεκαημέρου του Ιουνίου, πραγματοποιήθηκαν δύο επεμβάσεις με 2 g Ο.Ο. ανά επέμβαση, με χρονικό διάστημα μεταξύ τους 3 ημέρες. Η καταμέτρηση της πτώσης των ακάρεων λόγω ο.ο. και των νεκρών μελισσών πραγματοποιούνταν κάθε μέρα για 10 συνεχείς μέρες από την πρώτη εφαρμογή.
Μελίσσια με παρουσία σφραγισμένου γόνου: Από το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου, έως το τέλος του Αυγούστου, χρησιμοποιήθηκαν 3 ομάδες με έως 9 μελίσσια σε κάθε ομάδα, ίδιας δυναμικότητας σε πληθυσμό και γόνο. Έγιναν 5 επεμβάσεις με 2 g Ο.Ο. ανά επέμβαση κάθε 5 ημέρες. Η καταμέτρηση της πτώσης των ακάρεων λόγω ο.ο. και των νεκρών μελισσών πραγματοποιούνταν κάθε μέρα για 25 συνεχείς ημέρες από την πρώτη εφαρμογή.
Θερμοκρασίες επέμβασης
Πραγματοποιήθηκαν δοκιμές σε διαφορετικές ονομαστικές θερμοκρασίες λειτουργίας του εξαχνωτή, από 157οC (θερμοκρασία έναρξης εξάχνωσης) έως 260οC. Ως θερμοκρασία εφαρμογής επιλέχτηκε ως κατώτερη αυτή των 187οC στην οποία παρατηρήθηκε πλήρης εξάχνωση του οξαλικού χωρίς την ύπαρξη υπολειμμάτων στο μεταλλικό δίσκο θέρμανσης. Ως ανώτερη θερμοκρασία επιλέχθηκε αυτή των 240οC που θεωρήθηκε ικανοποιητικά ασφαλής για την εξάχνωση του οξαλικού οξέος και συγχρόνως ικανή για επιτάχυνση της διαδικασίας εξάχνωσης σε χρόνους συμβατούς με την επαγγελματική άσκησης της μελισσοκομίας.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, οι ομάδες που διαμορφώθηκαν σε κάθε περίπτωση ήταν Α: Ομάδα Μάρτυρα χωρίς επέμβαση, Β: Ομάδα επέμβασης 240 οC και Γ: Ομάδα επέμβασης 187 οC.
Εξάχνωση
Για τις εφαρμογές, χρησιμοποιήθηκε ηλεκτρική (220V) συσκευή εξάχνωσης του εμπορίου για μελισσοκομική χρήση, ελληνικής κατασκευής. Οι επεμβάσεις γινόταν με την τοποθέτηση του ακροφυσίου στην είσοδο της κυψέλης. Δεν εφαρμόστηκε περιορισμός της εισόδου μετά την επέμβαση, ούτε κλείσιμο των θυρίδων αερισμού στο καπάκι. Τα μελίσσια δεν είχαν κάποιας μορφής μόνωση στο επάνω μέρος, ενώ οι βάσεις ήταν κατά μία έννοια ανοιχτές λόγω της ύπαρξης σίτας για την πτώση και καταγραφή των ακάρεων βαρρόα.
Πριν από τη χρήση υπήρχε προκαταρκτική περίοδος προθέρμανσης, ενώ μέριμνα λαμβάνονταν ώστε να αναγράφεται πάντα η απαιτούμενη θερμοκρασία πριν την εφαρμογή στο επόμενο μελίσσι. Πριν από κάθε επέμβαση σε ένα μελίσσι γινόταν καθαρισμός και η επαναπλήρωση του ειδικού υποδοχέα οξαλικού οξέος.
Η διάρκεια εφαρμογής κυμαίνονταν κατά προσέγγιση από 30’’ (για την θερμοκρασία των 240οC) μέχρι 45’’ (για την θερμοκρασία των 187οC).
Οι χειριστές φορούσαν εγκεκριμένες αναπνευστικές μάσκες 3Μ 6800, με προ-φίλτρο 3Μ 5925 και φίλτρο επιπέδου προστασίας ΑΒΕ1 για οργανικά αέρια (εικόνα 1) ως μέτρο προφύλαξης για την ασφάλειά τους.
Χρησιμοποιήθηκε οξαλικό οξύ του εμπορίου το οποίο προζυγίζονταν σε ζυγό ακρίβειας 4 δεκαδικών, και τοποθετούνταν σε κλειστούς περιέκτες, κάθε ένας από τους οποίους αντιστοιχούσε σε κάθε μελίσσι της πειραματικής ομάδας.
Υπολογισμός αποτελεσματικότητας
Μετά από κάθε επέμβαση και σε καθημερινή βάση μέχρι τη λήξη όλων των επεμβάσεων, γινόταν καταμέτρηση των ακάρεων βαρρόα που βρίσκονταν στη βάση. Για το σκοπό αυτό, ειδική σίτα είχε τοποθετηθεί στο κάτω μέρος των πλαισίων. Σε χαμηλότερο σημείο από αυτήν και πριν την ξύλινη βάση της κυψέλης, ήταν τοποθετημένο πλαστικό φύλλο διαστάσεων 48,5 x 37,5 cm του οποίου η επιφάνεια είχε επαλειφθεί με βαζελίνη για τη συγκράτηση των ακάρεων (εικόνα 2). Επιπλέον η επιφάνεια του πλαστικού φύλλου, ήταν επιμερισμένη σε τετράγωνα, με ανεξίτηλο μαρκαδόρο για εύκολη καταμέτρηση των νεκρών βαρρόα.
Για τον υπολογισμό της αποτελεσματικότητας, εφαρμόστηκε η ουσία αμιτράζη και καταγράφηκε αντίστοιχα ο αριθμός των νεκρών βαρρόα μέχρι τον κατά προσέγγιση μηδενισμό τους. Στα μελίσσια χωρίς γόνο, οι καταγραφές έγιναν για 14 ημέρες, ενώ για τα μελίσσια με γόνο, ο αριθμός των ακάρεων πρακτικά μηδενίστηκε στις 25 ημέρες από την επέμβαση με αμιτράζη.
Η αποτελεσματικότητα εκφράστηκε σε ποσοστό % σύμφωνα με τον τύπο:
Αποτελεσματικότητα (%) = Αριθμός βαρρόα από την επέμβαση *100 / Συνολικός αριθμός βαρρόα.
Υπολογίστηκε επίσης η διορθωμένη αποτελεσματικότητα σύμφωνα με τον τύπο Abbott.
Από τις ημερήσιες καταγραφές νεκρών ακάρεων βαρρόα, υπολογίστηκε και αποτυπώθηκε η πορεία πτώσης για την ερμηνεία της διάρκειας δράσης του οξαλικού οξέος.
Υπολογισμός τοξικότητας βαρρόα
Στις περιπτώσεις που μετά τις επεμβάσεις της εξάχνωσης εντοπίζονταν στον πυθμένα της κυψέλης ακάρεα βαρρόα που εμφάνιζαν κινητικότητα, αυτά καταγράφονταν και τοποθετούνταν σε θερμοθάλαμο σε θερμοκρασία 34οC, με προνύμφες μελισσών ως τροφή. Η θνησιμότητά τους ελέγχονταν σε ημερήσια βάση.
Υπολογισμός τοξικότητας μελισσών
Άμεση μελισσοτοξικότητα. Μπροστά και κάτω από την είσοδο των κυψελών, τοποθετήθηκαν άδειοι όροφοι για τη συλλογή των νεκρών μελισσών μετά από τις επεμβάσεις. Οι καταγραφές αυτές ήταν σε καθημερινή βάση.
Μακροπρόθεσμη μελισσοτοξικότητα. Στο σύνολο των μελισσιών πραγματοποιήθηκε καταγραφή του πληθυσμού και του γόνου πριν από την έναρξη των εφαρμογών αλλά και σε μηνιαία βάση μετά από τη λήξη όλων των επεμβάσεων. Σκοπός ήταν να παρακολουθηθεί η πορεία εξέλιξης σε πληθυσμό και γόνο ώστε να εντοπιστούν πιθανές αρνητικές επιδράσεις στα μελίσσια αρκετό καιρό μετά τις όποιες επεμβάσεις.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Αποτελεσματικότητα επεμβάσεων
Στον Πίνακα 1, δίνεται η αποτελεσματικότητα ανά ομάδα και η διορθωμένη αποτελεσματικότητα σε μελίσσια χωρίς γόνο.
Όπως προκύπτει από τον Πίνακα 1, η μέση αποτελεσματικότητα στην ομάδα επέμβασης με 240oC, είναι ιδιαίτερα υψηλή (93,25%) με στατιστικά σημαντικές διαφορές από την αντίστοιχη ομάδα επέμβασης των 187oC (48,66%). Και στις δύο περιπτώσεις, η διορθωμένη αποτελεσματικότητα δεν διαφέρει πολύ καθώς η μέση φυσική πτώση βαρρόα στην ομάδα του μάρτυρα, είναι μόλις 9,90% με στατιστικά σημαντικές διαφορές από τις αντίστοιχες των επεμβάσεων εξάχνωσης.
Στον Πίνακα 2, δίνεται η αποτελεσματικότητα ανά ομάδα επέμβασης και η διορθωμένη αποτελεσματικότητα σε μελίσσια, παρουσία γόνου κατά την διάρκεια του καλοκαιριού.
Όπως φαίνεται στον Πίνακα 2, η μέση αποτελεσματικότητα για τις επεμβάσεις εξάχνωσης είναι ιδιαίτερα υψηλή 97,42% και 87,91%, στους 240oC και στους 187oC αντίστοιχα. Οι τιμές αυτές δεν παρουσιάζουν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ τους, είναι όμως και οι δύο στατιστικά υψηλότερες από την μέση φυσική πτώση βαρρόα.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι περιπτώσεις των μελισσιών με υψηλά φορτία βαρρόα, όπου η εξάχνωση στους 187oC παρουσίασε σε δύο από τις τρεις περιπτώσεις, χαμηλότερη αποτελεσματικότητα (περίπτωση 4 και 5). Σε αντίστοιχη μεγάλη προσβολή από βαρρόα, η χρήση θερμοκρασίας εξάχνωσης στους 240oC, δεν εμφάνισε παρόμοια περιορισμένη αποτελεσματικότητα (περίπτωση 5). Το δεδομένο αυτό, αποτελεί μια ένδειξη πως σε υψηλούς βαθμούς προσβολής, εξάχνωση στους 187oC, ενδεχομένως να έχει περιορισμένη αποτελεσματικότητα σε σχέση με τη θερμοκρασία των 240 oC.
Ημερήσια πτώση βαρρόα
Στο Σχήμα 1, δίνεται η ημερήσια πτώση των ακάρεων βαρρόα στα μελίσσια χωρίς γόνο, κατά τις αρχές του καλοκαιριού. Όπως προκύπτει από το γράφημα αυτό, η δράση του οξαλικού οξέος είναι ιδιαίτερα μεγάλη κατά την πρώτη μέρα της εφαρμογής όταν η θερμοκρασία εξάχνωσης που εφαρμόζεται είναι 240oC. Η πτώση των ακάρεων την πρώτη ημέρα είναι σημαντικά μεγαλύτερη από τις επόμενες δύο και ικανή να μειώσει σε μεγάλο βαθμό το φορτίο της προσβολής. Στην 2η εφαρμογή, δεν παρατηρείται αντίστοιχη αύξηση την ίδια μέρα, ούτε και τις επόμενες από αυτήν, ενδεικτικό της σημαντικής αποτελεσματικότητας από την πρώτη μέρα επέμβασης. Η εξάχνωση στους 187oC, παρουσιάζει την ίδια πορεία πτώσης των ακάρεων με μειούμενη αποτελεσματικότητα κάθε ημέρα.
Στο Σχήμα 2, δίνεται η ημερήσια πτώση των ακάρεων βαρρόα στα μελίσσια, παρουσία γόνου, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Όπως προκύπτει, η εξάχνωση με θερμοκρασία 240oC παρουσιάζει και σε αυτήν την περίπτωση παρόμοια συμπεριφορά. Η μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, εμφανίζεται στην πρώτη μέτρηση, την επόμενη μέρα από την επέμβαση και ακολουθεί πορεία μειούμενη για κάθε επόμενη μέρα από αυτήν. Μετά την 3η επέμβαση, ο μετρούμενος συνολικός αριθμός ακάρεων βαρρόα, είναι μεγαλύτερος από αυτόν που βρέθηκε την επόμενη μέρα από τη 2η επέμβαση, γεγονός που οφείλεται στον αριθμό των ακάρεων που βρέθηκαν σε εκείνη τη χρονική στιγμή στο μελίσσι από την εκκόλαψη των νεαρών μελισσών.
Η εξάχνωση του οξαλικού οξέος σε θερμοκρασία 187oC, παρουσιάζει την ίδια συμπεριφορά με αυτήν των 240oC, εκτός από την περίπτωση της 2ης εφαρμογής. Κατά τη συνθήκη αυτή, η αποτελεσματικότητα της δράσης του οξέος, εμφανίζει αυξητική πορεία από την επόμενη μέρα της επέμβασης έως και δύο μέρες μετά, οπότε κορυφώνεται, για να ακολουθήσει πτώση στην αποτελεσματικότητα τις επόμενες δύο ημέρες. Η συμπεριφορά αυτή, χρήζει περαιτέρω μελέτης καθώς αποτελεί ένδειξη παράτασης της δράσης του οξαλικού οξέος όταν η εξάχνωση γίνεται στους 187oC.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει, η αποτελεσματικότητα της εξάχνωσης σε συνθήκες ακραίων υψηλών θερμοκρασιών. Όπως φαίνεται στο σχήμα 3, κατά τη διάρκεια των επεμβάσεων επικράτησε διάστημα 10 ημερών με μέγιστες ημερήσιες θερμοκρασίες, υψηλότερες των 36 oC. Ιδιαίτερα δε η 5η εφαρμογή πραγματοποιήθηκε σε ημέρα που η μέγιστη θερμοκρασία περιβάλλοντος ήταν 42oC. Όπως φαίνεται από το σχήμα 3, η δράση του οξαλικού οξέος, δεν διαφοροποιήθηκε σε αυτές τις συνθήκες σε καμιά από τις υπό εξέταση θερμοκρασίες.
Τοξικότητα βαρρόα
Από τον έλεγχο των ακάρεων που συλλαμβάνονταν ζωντανά μετά τις επεμβάσεις, διαπιστώθηκε ότι σε καμία περίπτωση δεν επιβίωσαν περισσότερο από 24 ώρες. Από το παραπάνω, συμπεραίνεται πως η εξάχνωση του οξαλικού οξέος έχει άμεση αποτελεσματικότητα και προκαλεί θνησιμότητα στα ακάρεα που βρίσκονται στις ακμαίες μέλισσες.
Τοξικότητα μελισσών
Άμεση τοξικότητα
Στον Πίνακα 3, δίνονται τα αποτελέσματα από την καταγραφή των νεκρών μελισσών μετά τις επεμβάσεις και σε καθημερινή βάση μέχρι το τέλος των χειρισμών.
Όπως διακρίνεται στον πίνακα 3, ο μέσος όρος νεκρών μελισσών είναι ιδιαίτερα χαμηλός με λιγότερο από 15 μέλισσες ανά μελίσσι. Μεταξύ των ομάδων, δεν υπάρχουν στατιστικά σημαντικές διαφορές ως προς την παράμετρο αυτή, γεγονός που αναδεικνύει την περιορισμένη τοξικότητα της εξάχνωσης του οξαλικού οξέος ανεξαρτήτως θερμοκρασίας εφαρμογής.
Η άμεση τοξικότητα εφαρμογής μελετήθηκε και σε επίπεδο ημερήσιας απεικόνισης, όπως φαίνεται στο σχήμα 4. Όπως διακρίνεται σε αυτό, η ημερήσια θανάτωση των μελισσών, δεν ακολουθεί ανάλογη πορεία της πτώσης βαρρόα (σχήμα 2), γεγονός που υποδεικνύει περισσότερο ανεξάρτητο σχήμα, συνδεόμενο μάλλον με την ηλικία ορισμένων μελισσών τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο.
Στο ίδιο σχήμα, αξίζει να αναφερθεί ξανά, η ύπαρξη υψηλών θερμοκρασιών κατά τις καλοκαιρινές επεμβάσεις, για διάστημα 10 ημερών κατά το οποίο όπως φαίνεται στο σχήμα, δεν παρατηρούνται διαφορές ως προς τον αριθμό των νεκρών μελισσών.
Μακροπρόθεσμη τοξικότητα μελισσιών
Στον Πίνακα 4, δίνεται η κατάσταση σε πληθυσμό και γόνο των μελισσιών στα οποία έγινε εφαρμογή του οξαλικού οξέος απουσία γόνου, πριν την επέμβαση, τρεισήμισι και πέντε μήνες μετά από αυτήν. Όπως φαίνεται, ο μέσος όρος αριθμού κηρηθρών πληθυσμού και γόνου, σε όλες τις περιπτώσεις και χρονικές περιόδους ελέγχου, δεν διέφερε στατιστικά μεταξύ των ομάδων. Η χρήση δηλαδή της εξάχνωσης δεν επηρέασε τα μελίσσια σε ρυθμούς εξέλιξης, έως και πέντε μήνες μετά από την εφαρμογή, σε σχέση με την ομάδα του μάρτυρα.
Παρόμοια, στον Πίνακα 5, δίνεται η κατάσταση σε πληθυσμό και γόνο των μελισσιών στα οποία έγινε εφαρμογή του οξαλικού οξέος κατά την καλοκαιρινή περίοδο με παρουσία γόνου, πριν την επέμβαση, δύο και τρεις μήνες μετά από αυτήν. Όπως φαίνεται, και σε αυτήν την περίπτωση, ο μέσος όρος αριθμού κηρηθρών πληθυσμού και γόνου, σε όλες τις περιπτώσεις και χρονικές περιόδους ελέγχου, δεν παρουσιάζει στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των ομάδων. Η εφαρμογή πέντε επεμβάσεων εξάχνωσης οξαλικού οξέος, δεν έδειξε να επηρεάζει την ανάπτυξη των μελισσιών σε πληθυσμό και γόνο σε σχέση με τον μάρτυρα, έως και τρείς μήνες από την πρώτη εφαρμογή εξάχνωσης.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Η εξάχνωση δύο γραμμαρίων οξαλικού οξέος παρουσίασε ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά αποτελεσματικότητας ιδιαίτερα όταν η θερμοκρασία χρήσης ήταν οι 240oC. Απουσία γόνου με δύο εφαρμογές σε απόσταση τριών ημερών εμφάνισε διορθωμένη αποτελεσματικότητα 92,51%, ενώ παρουσία γόνου με πέντε εφαρμογές, μία ανά 5 ημέρες, η διορθωμένη αποτελεσματικότητα ήταν 96,57%.
Σε θερμοκρασία εξάχνωσης 187oC παρουσιάστηκε ικανοποιητική αλλά στατιστικά σημαντικά μικρότερη αποτελεσματικότητα σε σχέση με τους 240oC με μέση τιμή 43,02% στο σχήμα εφαρμογών στις αρχές καλοκαιριού. Η αντίστοιχη διορθωμένη αποτελεσματικότητα το καλοκαίρι, παρουσία γόνου ήταν 83,93% χωρίς στατιστικά σημαντικές διαφορές από την αντίστοιχη στους 240oC.
Τα αποτελέσματα αυτά επιβεβαιώνουν την θνησιμότητα των βαρρόα με εξάχνωση όπως αναφέρουν κι άλλοι μελετητές με εύρος αποτελεσματικότητας 89,2-100%.
Σε ότι αφορά την πορεία δράσης του οξαλικού οξέος, από το σύνολο των δοκιμών, προκύπτει πως η μέγιστη αποτελεσματικότητα εμφανίστηκε τις πρώτες ώρες από την επέμβαση και έως το πρώτο 24ωρο, ενώ στη συνέχεια η αποτελεσματικότητα ήταν μειούμενη.
Ενδείξεις υπάρχουν πως στην εξάχνωση με θερμοκρασία 187oC, διατηρείται η δράση του οξαλικού οξέος για περισσότερες ημέρες καθώς σε κάποιες περιπτώσεις παρατηρήθηκε αυξητική πορεία αποτελεσματικότητας, μια μέρα από την επέμβαση έως και δύο ημέρες μετά, οπότε κορυφώθηκε, ενώ ακολούθησε πτωτική πορεία αποτελεσματικότητας τις επόμενες δύο ημέρες. Η συμπεριφορά αυτή, χρήζει περαιτέρω μελέτης καθώς αποτελεί ένδειξη παράτασης της δράσης του οξαλικού οξέος όταν η εξάχνωση γίνεται στους 187oC.
Κατά την καλοκαιρινή περίοδο δοκιμών, οι ακραία υψηλές θερμοκρασίες που επικράτησαν στο μεγαλύτερο διάστημα, αλλά και η επέμβαση την ημέρα που η μέγιστη θερμοκρασία περιβάλλοντος ήταν 42 oC, δεν φάνηκε να επηρεάζει το σχήμα δράσης του οξαλικού οξέος.
Σε κάθε περίπτωση η δράση του ήταν άμεση και τα ακάρεα που εμφανίστηκαν στον πυθμένα της κυψέλης δεν είχαν βιωσιμότητα μεγαλύτερη από ένα 24ωρο.
Αναφορικά με την επίδραση στις μέλισσες, καμία θερμοκρασία δοκιμής εξάχνωσης δεν παρουσίασε μεγαλύτερο μέσο αριθμό νεκρών μελισσών σε σχέση με την ομάδα του μάρτυρα, που σε καμιά περίπτωση δεν ξεπέρασε τις 15 μέλισσες ανά μελίσσι. Η ίδια μελισσοτοξικότητα εμφανίστηκε στην ίδια περίοδο υψηλών θερμοκρασιών του καλοκαιριού.
Δεν παρατηρήθηκε αρνητική επίδραση στην βιωσιμότητα των μελισσιών, για τις θερμοκρασίες εξάχνωσης 240oC και 187oC, και για την δόση των 2g οξαλικού οξέος, με 100% επιβίωση των αποικιών έως και πέντε μήνες μετά.
Ενημερωθείτε έγκυρα από τη Μελισσοκομική Επιθεώρηση
Το περιοδικό που είναι κοντά στον μελισσοκόμο από το 1987
Για εγγραφή συνδρομητή στην έντυπη διμηνιαία έκδοση πατήστε εδω
Τα άρθρα της ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΗΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία του περιοδικού και δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευσή τους (αντιγραφή) χωρίς την γραπτή άδεια του εκδότη. Επιτρέπεται και προτρέπεται η κοινοποίησή τους.
Απορίες και διευκρινίσεις σχετικά με το άρθρο ή με όποιο άλλο θέμα θέλετε επικοινωνήστε με το περιοδικό Μελισσοκομική Επιθεώρηση πατώντας εδώ.
Για την κατάρτισή σας,επιλέξτε πηγές πληροφόρησης με επιστημονικά τεκμηριωμένη γνώση
Στα πλαίσια του προγράμματος για τη βελτίωση των συνθηκών παραγωγής και εμπορίας των προϊόντων της μελισσοκομίας έτους 2022, σας ενημερώνουμε ότι ξεκίνησε η κατάθεση δικαιολογητικών για τις δράσεις 3.1 «Εξοπλισμός για τη διευκόλυνση των μετακινήσεων» (αγορά κυψελών και κινητών βάσεων) και 3.2 «Οικονομική στήριξη της νομαδικής μελισσοκομίας» (μετακινήσεις μελισσοσμηνών).
Δράση 3.1 (αντικατάσταση κυψελών):
Ενισχύεται η δαπάνη για την προμήθεια καινούργιων κυψελών μέχρι και 10% επί των κατεχόμενων καθώς και η δαπάνη για την προμήθεια καινούργιων κινητών βάσεων μέχρι και 20% επί των κατεχόμενων. Τα παραστατικά αγοράς πρέπει να έχουν ημερομηνία έκδοσης κατά το χρονικό διάστημα από την 1η Αυγούστου 2021 έως και την 20η Μαΐου 2022.
Δικαιολογητικά: • Αίτηση και Υπ. Δήλωση (μπορείτε να τις κατεβάσετε κάνοντας κλίκ) • Φωτοτυπία βιβλιαρίου τράπεζας • Τιμολόγια αγοράς κυψελών και κινητών βάσεων με εξοφλητική απόδειξη και αποδεικτικό ηλεκτρονικής πληρωμής Κατάθεση δικαιολογητικών έως10/2/22
Οι δικαιούχοι πρέπει να πληρούν τα παρακάτω βασικά κριτήρια:
α) να είναι κάτοχοι μελισσοκομικής εκμετάλλευσης τουλάχιστον 20 μελισσοσμηνών. β) να έχουν καταθέσει δήλωση κατεχόμενων κυψελών για το έτος 2021.
Για την 3.2 (μετακινήσεις μελισσοσμηνών) απαιτείται:
• 2 Αιτήσεις (Υποδείγματα 2 και 5) και Υπ. Δήλωση (τις κατεβάζετε με κλικ) • Φωτοτυπία βιβλιαρίου τράπεζας Εκκαθαριστικό (το πιο πρόσφατο) • Βεβαίωση επαγγελματία αγρότη ως 20/6/22 • Άδεια κυκλοφορίας φορτηγού (αν υπάρχει) • Δελτία Αποστολής ή Φορτωτικές: επιλέξιμες μετακινήσεις από 11/2/22 ως 20/6/22 Κατάθεση δικαιολογητικών έως 10/2/22
Οι δικαιούχοι της δράσης 3.2 πρέπει να πληρούν τα παρακάτω βασικά κριτήρια :
α) να έχουν βεβαίωση εγγραφής στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων (ΜΑΕΕ) ως επαγγελματίες αγρότες. β) να είναι κάτοχοι μελισσοκομικής εκμετάλλευσης τουλάχιστον 110 παραγωγικών μελισσοσμηνών και η ελάχιστη ακαθάριστη αξία της οικογενειακής παραγωγής τους να είναι 5.000 € γ) να έχουν καταθέσει δήλωση κατεχόμενων κυψελών για το έτος 2021.
Διευκρινίσεις:
• Οι επιχορηγούμενες κυψέλες αντικατάστασης θα πρέπει να αναγράφουν σε εμφανές σημείο, με αναπόσπαστο ή ανεξίτηλο τρόπο : «Καν. 1308/13 – 2022»
• Τα πρωτότυπα τιμολόγια αγοράς κυψελών κατατίθενται έως 20/5/2022 και θα πρέπει να αναγράφουν τον όρο «πλήρης κυψέλη», τα παραστατικά θα φέρουν σφραγίδα και υπογραφή του προμηθευτή και την σήμανση “εξοφλήθη”, η έκδοση και η εξόφληση τους θα πρέπει να έχει γίνει νομίμως. Το ίδιο και τα τιμολόγια για τις βάσεις κυψελών.
Τα δικαιολογητικά κατατίθενται στα κατά τόπους Κέντρα Μελισσοκομίας της χώρας:
Σήμερα Τρίτη 4 Ιανουαρίου 2022 κατατέθηκαν τα χρήματα της “κορονοενίσχυσης” σε 2.995 δικαιούχους μελισσοκόμους.
Το ποσό που τελικά κατατέθηκε για κάθε μελίσσι είναι 3,39 € και δικαιούχοι ήταν όσοι είχαν ενταχθεί στο Μέτρο 3.2 (μετακίνηση Μελισσοσμηνών – πετρέλαια) του Προγράμματος για το έτος 2020ΚΑΙ έκαναν την απαραίτητη αίτηση μέχρι 22/11/21 on-line στον ΟΠΕΚΕΠΕ ή στις πύλες υποβολής όπου κάνουν και τη δήλωση ΟΣΔΕ.
Αναλυτικότερα:
Στο πλαίσιο της με αριθμό ΚΥΑ 1184/247574 (ΦΕΚ B’ 4246/14.09.2021) «Χορήγηση κρατικών ενισχύσεων σε όλη την Επικράτεια στους τομείς: α) της εκτροφής χοίρων, β) της εκτροφής αυτόχθονων μαύρων χοίρων και γ) της παραγωγής μελιού και λεπτομέρειες εφαρμογής Προσωρινού Πλαισίου με βάση την Ανακοίνωση της Επιτροπής της 19/03/2020 C(2020)1863 final (Προσωρινό Πλαίσιο), όπως τροποποιήθηκε», καταβλήθηκε το ποσό των 15.896.219,75€ σε 3.566 δικαιούχους.
Για την εκτροφή χοίρων, καταβλήθηκε το ποσό των 12.259.354,56€ σε 518 δικαιούχους.
Για την εκτροφή αυτόχθονων μαύρων χοίρων καταβλήθηκε το ποσό των 1.158.598,45€ σε 53 δικαιούχους.
Για την παραγωγή μελιού καταβλήθηκε το ποσό των 2.478.266,74€ σε 2.995 δικαιούχους.
Μία κακή χρονιά έφυγε.
Και τι δεν είχε: καύσωνες με πυρκαγιές και καταστροφή της πηγής της ζωής μας, του δάσους, και απώλεια ζωικού κεφαλαίου. Μία καταστροφή με συνέχεια και με μόνιμη πληγή. Τα δάση αυτά της Αττικής, Ευβοίας και Πελοποννήσου που κάηκαν θα γίνουν πάλι επισκέψιμα για τους μελισσοκόμους μετά από μία εικοσαετία τουλάχιστον. Σχετικά με τις πυρκαγιές της Εύβοιας διαβάστε άρθρο του γεωπόνου Νίκου Τσαμασφύρα σε αυτό το τεύχος της Μελισσοκομικής Επιθεώρησης.
Ακόμη είχαμε απαγορεύσεις που δεν μας επέτρεπαν να πάμε να δούμε τα μελίσσια μας στο δάσος για να τα περιποιηθούμε, κάτι που πιστεύουμε ότι θα συναντήσουμε και το επόμενο καλοκαίρι και καλά θα είναι να προετοιμαστούμε γι’ αυτό. Πιθανόν να ψάξουμε για εναλλακτικό καπνιστήρι, (π.χ. ψεκαστήρι με υγρό καπνό) όπως προτάθηκε εν μέσω της απαγόρευσης από τους αδελφούς Σενκό.
Τις πυρκαγιές ακολούθησαν οι βροχές και οι καταστροφικές πλημμύρες σε μερικές περιοχές. Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ, μην περιμένουμε να έρθει κάποτε. Το τονίζουμε αυτό από τις σελίδες της Μελισσοκομικής Επιθεώρησης πολλά χρόνια τώρα. Τα πράγματα χειρότερα θα γίνουν καθώς και οι παγκόσμιοι ηγέτες δεν κατανόησαν το πρόβλημα και δεν προχώρησαν αποφασιστικά στην τελευταία τους συνάντηση για το κλίμα στη Γλασκώβη.
Κλιματική αλλαγή και μελισσοκομία πρέπει να αποτελέσει ξεχωριστό θέμα συζήτησης και ίσως μας προετοιμάσει καλύτερα για να αντιμετωπίσουμε τις αλλαγές αυτές.
Το άλλο μεγάλο μας πρόβλημα έχει σχέση με την πρωτοφανή ακρίβεια που μας προέκυψε κυρίως ως προς τις μεταφορές (πετρέλαιο) και ζάχαρη (τροφή για τα μελίσσια). Μόνο τα δύο αυτά είναι ικανά να θέσουν εκτός της μελισσοκομίας μικρούς και μεσαίους μελισσοκόμους. Κυψέλες και κηρήθρες έχουν ανέβει σημαντικά και αποτελούν πλέον οικονομικό πρόβλημα για τον κάθε μελισσοκόμο.
Η παραγωγή δεν ήταν και πάλι καλή και αυτή τη χρονιά. Ευτυχώς το πεύκο “έσωσε την παρτίδα” που λέμε.
Οι τιμές του μελιού στην χονδρική, λόγο της αύξησης του κόστους παραγωγής, θεωρητικά θα πρέπει να ανέβουν, όπως συμβαίνει όπου υπάρχει υγιές εμπόριο. Η ιστορία όμως έχει δείξει ότι αυτό στο ελληνικό μέλι δεν ισχύει. Διότι υπάρχει το εισαγόμενο, το ελληνοποιημένο…
Για το θέμα του εισαγόμενου και των ελληνοποιήσεων πρέπει να γίνει κάτι άμεσα.
Το καλοκαίρι που πέρασε έγιναν συσκέψεις του Υφυπουργού κ. Κεδίκογλου, των επιστημόνων και των αρμόδιων υπηρεσιών σχετικά με τις ελληνοποιήσεις και τώρα αναμένουμε τις νομοθετικές προτάσεις εκ μέρους του Υπουργείου. Όταν δημοσιευθούν θα επανέλθουμε με την ευχή αυτή τη φορά να είναι προς την θετική κατεύθυνση.
Ευχάριστη έκπληξη αποτελεί η δημιουργία ενιαίας ετικέτας από τον Μελισσοκομικό Συνεταιρισμό Σερίφου και τον Σύλλογο Καρδίτσας ώστε το μέλι τους να ξεχωρίζει για τον καταναλωτή. Από τους δύο αυτούς πρωτοπόρους Σερίφου και Καρδίτσας περιμένουμε την εμπειρία τους ώστε να παραδειγματιστούμε όλοι.
Πίσω στα δικά μας, να καλωσορίσουμε την κ. Σοφία Γούναρη, ερευνήτρια του ΕΛΓΟ, που επανέρχεται και πάλι με τους χειρισμούς αλλά αναμένουμε περισσότερα θέματα και ιδέες εκτός των χειρισμών.
Στην υπόλοιπη θεματολογία θα βρείτε ενδιαφέροντα άρθρα τα οποία θα σας βάλουν σε σκέψεις αλλά και προετοιμασία για την επόμενη άνοιξη ελπίζοντας σε θετικότερα αποτελέσματα σε όλους τους τομείς.
Προσοχή στην υγεία σας, η πανδημία δεν πέρασε ακόμη. Αυτό δυστυχώς ανάγκασε την οργανωτική επιτροπή να αναβάλλει το συνέδριο στη Θεσσαλονίκη, και σωστά έπραξε, διότι συνέδριο εξ αποστάσεων δεν γίνεται. Εμείς προτείνουμε αν δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις φυσικής παρουσίας των μελισσοκόμων και τον Μάρτιο του 2022 να αναβληθεί εκ νέου.
Με το υπόψη σχετικό αντίγραφο του οποίου σας αποστέλλεται συνημμένα, προκειμένου να λάβετε γνώση, εξηγούσαμε στην τότε Υπουργό κα Αραμπατζή, τους λόγους σύμφωνα με τους οποίους ουσιαστικά έπρεπε να απαλοιφεί ο όρος της υποχρέωσης της καταγραφής της ποσότητας των μέχρι 5 κιλών μέλι που πρέπει να παράγεται από κάθε δηλωμένη κυψέλη των μελισσοκόμων των μικρών Νησιών του Αιγαίου, προκειμένου να είναι δικαιούχοι της αντίστοιχης επιδότησης, κομίζοντας μάλιστα και τα σχετικά παραστατικά πώλησης τους, χωρίς ωστόσο μέχρι σήμερα, ούτε κάποια σχετική ενέργεια να έχει γίνει από πλευράς Υπουργείου, ούτε φυσικά να έχουμε κάποια σχετική ενημέρωση.
Επειδή βρισκόμαστε ακριβώς στο διάστημα, που πρέπει και στο Μελισσοκομικό Μητρώο να γίνει εγγραφή κάθε μελισσοκόμου, αλλά και οι σχετικές δηλώσεις των μελισσοκόμων των μικρών Νησιών του Αιγαίου να γίνουν ταυτόχρονα στο πιο πάνω πρόγραμμα και ενώ επικρατεί αρκετά μεγάλη σύγχυση και μεταξύ των μελισσοκόμων αλλά και αυτών ακόμη των Υπηρεσιών του Υπουργείου έχουμε να σας γνωρίσουμε επιπλέον τα εξής:
Το έτος 2021 είναι ένα ακόμη έτος για την Πάρο και κατ’ επέκταση πιστεύεται ότι το ίδιο θα συμβαίνει και σε όλα τα μικρά Νησιά του Αιγαίου, πενιχρής έως μηδενικής συγκομιδής ποσότητας μελιού για όλους τους μελισσοκόμους, πλην φυσικά λίγων εξαιρέσεων.
Η πανδημία με τον κορονοϊό έχει δημιουργήσει πάρα πολλά προβλήματα που σχετίζονται με την ομαλή άσκηση της μελισσοκομίας, από την ανάπτυξη, συντήρηση και διατήρηση των μελισσοσμηνών εως την διάθεση της όποιας ποσότητας μελιού κατέχουν οι μελισσοκόμοι.
Η ξηρασία σε συσχετισμό με τις πολύ άσχημες καιρικές συνθήκες, που επικράτησαν φέτος τα διαστήματα ανάπτυξης των μελισσοσμηνών επηρέασαν καθοριστικά την απόδοσή τους.
Η φωτιά στην Πάρο μεσούσης της θερινής περιόδου κατέστρεψε το μεγαλύτερο μέρος των θυμαρότοπών της, στην καρδιά ακριβώς γύρω από την οποία είναι εγκατεστημένος ο μεγαλύτερος αριθμός σε κυψέλες των μελισσοκόμων της, μάλιστα αρκετές από αυτές κάηκαν. Εδώ να σημειωθεί ότι η μελισσοκομική χλωρίδα σε θυμάρι, σ’ αυτήν την περιοχή θα αποκατασταθεί, καλώς εχόντων των πραγμάτων, μετά την δεκαπενταετία.
Οι μελισσοκόμοι κάθε έτος με δεδομένη την ξηρασία που επικρατεί από τέλος Αυγούστου, μετά τον τρύγο, έως περίπου 15 Δεκεμβρίου καταβάλλουν αγωνιώδεις έως υπεράνθρωπες προσπάθειες προκειμένου να συντηρήσουν και να διατηρήσουν τα μελισσοσμήνη τους προφυλάσσοντας τα από την ξηρασία, από της σφήκες (μεγάλη μάστιγα) από τις ασθένειες, ενώ πάντα γίνονται θεατές σταδιακού και πολλές φορές μαζικού αποδεκατισμού τους στο υπόψη διάστημα μέχρι να μπούμε στη διαχείμασή. Σ’ αυτό όμως το κρίσιμο διάστημα για τη διατήρηση των μελισσοσμηνών οι μελισσοκόμοι των μικρών Νησιών του Αιγαίου για την αντιμετώπιση όλων όσων προαναφέραμε ξοδεύουν αρκετά μεγάλα ποσά σε χρήμα, κυρίως σε τροφές αλλά και σε καθημερινές αναγκαστικές μετακινήσεις τους, συμπεριλαμβανομένων και των μελισσοσμηνών που χάνονται (και είναι αρκετά αυτά, που ο μελισσοκόμος δεν είναι δυνατόν να τα προσδιορίσει ούτε να τα προδιαγράψει εκ των προτέρων και να εξαιρέσει την φροντίδα τους). Σημειώνεται ότι η μελισσοκομία στα νησιά απαρτίζεται από αρκετά μικρά μελισσοκομεία διάσπαρτα σε διάφορες περιοχές, για καλύτερη εκμετάλλευση των θυμαρότοπων. Οι πιο πάνω επισημάνσεις γίνονται για να δειχθεί η διάσταση της απόστασης του απόλυτου λάθους της δημιουργίας και του μελισσοκομικού Μητρώου μεταξύ ‘ άσκησης επί χάρτου’ και πραγματικής κατάστασης. ( πάντως καλό θα ήταν και για το μελισσοκομικό Μητρώο να υπάρξει εκ νέου συζήτηση με το Μελισσοκομικό κόσμο της Ελλάδας και να αμβλυνθούν οι διαφορές που υπάρχουν, που όμως αυτές αποτελούν γενικότερα την ‘Δομόκλεια Σπάθη’ της μελισσοκομίας.
Το έτος 2020 στη δήλωση τους για το πρόγραμμα επιδότησης των μικρών Νησιών του Αιγαίου, που οι μελισσοκόμοι δεν είχαν την υποχρέωση καταγραφής της παραγόμενης ποσότητας μελιού των 5 κιλών ανά επιδοτούμενη κυψέλη και ούτε την προσκόμιση των σχετικών παραστατικών, η επιδότηση ξεπέρασε τα €11 πλησιάζοντας αρκετά τα €12 . Αν εδώ ήθελε να ληφθεί υπόψιν σας η γνώμη μας σας προτρέπουμε στην κατάργηση του μέτρου των μέχρι 5 κιλών μέλι ανά επιδοτούμενη κυψέλη και των σχετικών παραστατικών από φέτος και στο εξής για όλους τους προαναφερόμενους ουσιαστικούς και πραγματικούς λόγους, ώστε να επανέλθει ηρεμία στους κύκλους των μελισσοκόμων των μικρών Νησιών Αιγαίου, που σήμερα είναι ανάστατοι, ώστε να προλάβουμε ( όπως διαβλέπουμε ) τη μαζική διαγραφή μελισσοκόμων από το Μελισσοκομικό Μητρώο πράγμα που θα αποβεί εις βάρος της Ελληνικής Μελισσοκομίας. Άλλωστε τούτο από μόνο του είναι μέτρο που ενισχύει τη γραφειοκρατία και δεν κατανοούμε την ύπαρξή του αφού για όλα τα προηγούμενα ελεγχόμαστε από άλλο Υπουργείο.
Τέλος σας υπενθυμίζουμε ότι οι μελισσοκόμοι εντάσσονται στα άτομα που προσφέρουν κοινωνικό έργο, που με την επικονίαση εγγυώνται την συνέχιση της ζωής του ανθρώπου και ειδικότερα αυτά των μικρών Νησιών του Αιγαίου εξυπηρετούν και εθνικούς σκοπούς παραμένοντας και ζώντας σ αυτά τα νησιά και θα έπρεπε να ενθαρρύνονται κι όχι να δίνεται η εντύπωση ότι το κράτος με αυτές τις ενέργειες προσπαθεί να τους εξαφανίσει. Μας είναι πολύ δύσκολο να πιστέψουμε ότι τελικά αυτός είναι ο σκοπός του.
Βέβαιοι όντες ότι θα λάβετε σοβαρά υπόψη τα όσα αναφέρθηκαν πιο πάνω και θα προχωρήσετε έγκαιρα στις απαραίτητες λύσεις, γνωρίζοντας ότι είμαστε πάντα στη διάθεσή σας, να σας ευχηθούμε καλή επιτυχία στο έργο σας.
Σας πληροφορούμε ότι μέχρι και το έτος 2019 το πρόγραμμα του εν λόγω θέματος στήριζε την άσκηση της μελισσοκομίας, από οποιονδήποτε αυτή ασκείτο, με μορφή επιχορήγησης της ζάχαρης που κάθε μελισσοκόμος χρησιμοποιούσε προκειμένου να συντηρήσει τα μελίσσια του, τα νεκρά σε ανθοφορία διαστήματα εκάστου έτους των υπόψη νησιών και τα οποία διαστήματα σας βεβαιούμε ότι είναι μεγάλα. Άλλωστε το σκεπτικό της καθιέρωσης αυτού του προγράμματος πιστεύεται ότι αυτό ήταν.
Επίσης είναι γνωστό ότι σχεδόν όλα τα νησιά του Αιγαίου για τα οποία ίσχυε το πιο πάνω πρόγραμμα παίρνουν μέλι μιας και μόνο ανθοφορίας, το θυμαρίσιο μέλι, είναι όμως επίσης γνωστό ότι αυτό παίρνεται με πολύ κόπο και ιδρώτα και εφόσον ευνοήσουν οι χρονιές.
Βέβαια σας γνωρίζουμε ότι επειδή το συνολικό ποσό της επιδότησης είναι συγκεκριμένο είχε οριζόντια καθιερωθεί ύψος ποσού €8 περίπου ανά κάθε δηλωμένη κυψέλη από τους μελισσοκόμους. Με τα (2) και (3) σχετικά, σήμερα ο τρόπος στήριξης της μελισσοκομίας στα Μικρά Νησιά του Αιγαίου αλλάζει οριζόντια πάλι, αλλά τώρα επιδοτούνται οι κυψέλες πλασματικά.
Λέμε πλασματικά και δεν χωρά αμφιβολία, γιατί έχουν προστεθεί δύο συγκεκριμένα φρένα, τα οποία αποτελούν την ικανή και αναγκαία συνθήκη ώστε κάθε μελισσοκόμος να δικαιούται της επιδότησης των μέχρι €12 ανά κυψέλη. Αναφερόμαστε συγκεκριμένα στην ποσότητα των 5 κιλών μέλι που πρέπει να παραχθεί από κάθε δηλούμενη κυψέλη, και που πρέπει και να την έχει πουλήσει συγχρόνως ο μελισσοκόμος κομίζοντας μάλιστα παραστατικά, αλλιώς η επιδότηση καταντά πενιχρή και σχεδόν κανείς μελισσοκόμος πιστεύεται ότι δεν θα ενδιαφερθεί να την διεκδικήσει.
Με το (1) σχετικό, το οποίο σας αποστέλλεται συνημμένα, το κέντρο Μελισσοκομίας Πειραιά και Κυκλάδων ζητούσε απεγνωσμένα την Οικονομική Στήριξη του κλάδου μελισσοκομίας του Νομού Κυκλάδων για τα έτη 2016 έως και 2018 για τους λόγους που αναφέρονται σε αυτό, αλλά φυσικά η πολιτεία δεν ανταποκρίθηκε ποτέ σε αυτό το αίτημα. Μάλιστα αυτό είχε απασχολήσει την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και είχε αναθέσει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών να εκπονήσει και σχετική έρευνα. Τότε ήταν η παραγωγή για όλα τα παραπάνω έτη σχεδόν μηδενική ανά κυψέλη. Τα 5 κιλά μέλι ανά κυψέλη στα νησιά μας είναι η καλύτερη των περιπτώσεων που πιθανόν αυτό να συμβαίνει ίσως και κάθε 10 χρόνια, αποτελεί δηλαδή την εξαίρεση , ενώ η κατάσταση που περιγράφεται στο (1) σχετικό είναι σχεδόν ο κανόνας. Ποιος όμως μελισσοκόμος είναι αυτός που θα πουλήσει όλη του την παραγωγή το ίδιο έτος, όταν μάλιστα σήμερα οι συνθήκες είναι τόσο πολύ αλλαγμένες και οικονομικά? (βλέπε κορωνοϊό) Ή και ποιο θα ήταν το ποσό της επιδότησης που κάθε μελισσοκόμος τότε θα έπαιρνε με τα τωρινά δεδομένα? Τα συμπεράσματα δικά σας.
Αλλά ας περιοριστούμε στον δικό μας χώρο την Πάρο και την Αντίπαρο αν και εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς το ίδιο ή και χειρότερα θα συμβαίνει στα υπόλοιπα μικρά νησιά του Αιγαίου πλην φυσικά εξαιρέσεων.
Σύμφωνα όμως με την πιο πάνω κατάσταση όπως αυτή διαγράφεται η εντύπωση που επικρατεί σε όλο τον μελισσοκομικό μας κόσμο (ο Σύλλογος αριθμεί 50 μέλη με σύνολο 2300 κυψελών περίπου) είναι ότι η επιδότηση αυτή στοχεύει σε νησιά της περιφέρειας που πράγματι αυτά ξεπερνούν σε απόδοση τα 5 κιλά μέλι ανά δηλωμένη κυψέλη και ανά έτος και όχι στα μικρότερα νησιά του Αιγαίου που κατά την γνώμη μας ουσιαστικά λόγω μικρής παραγωγής και διάθεσης αυτής συνήθως αποτελούν την πλειονότητα και θα μένουν έξω από το πρόγραμμα.
Αν και ο Μελισσοκομικός κόσμος της Πάρου είναι ανάστατος με την διαφαινόμενη προφανή αδικία της υπόψη απόφασης, παρακαλούμε να εξετάσετε το υπόψη θέμα υπό το πρίσμα της πραγματικής διάστασης, το οποίο σας περιγράφουμε και να έχουμε τη στήριξη σας, προκειμένου να επέλθει η ομαλότητα στην επιδότηση όλων των ατόμων που ασχολούνται με τη Μελισσοκομία στην Πάρο χωρίς φυσικά «ικανές και αναγκαίες προϋποθέσεις» προς ανακούφιση και εκτόνωση της αναστάτωσης που σήμερα επικρατεί σε όλους μας. Επιπλέον σας τονίζουμε ότι δεν είμαστε αντίθετοι στην επιδότηση απευθείας των κυψελών σε ευρώ αρκεί πραγματικά να αφορά όλους τους μελισσοκόμους. Σε διαφορετική όμως περίπτωση θα έπρεπε να διερωτηθεί κανείς αν ο τίτλος «Πρόγραμμα στήριξης των Μικρών Νησιών του Αιγαίου Πελάγους στον τομέα της Μελισσοκομίας» πρέπει να παραμείνει ή να μετονομαστεί. Πριν όμως από κάθε ενέργεια ενδείκνυται να ληφθεί υπόψη ότι σ’ αυτά τα «Μικρά Νησιά του Αιγαίου» οι άνθρωποι που ζουν εκεί και κατ’ επέκταση οι Μελισσοκόμοι φυλάνε Θερμοπύλες και αξίζουν γενικότερα ίσως μίας καλύτερης μεταχείρισης.
Βέβαιοι όντες ότι με το ικανότατο και έμπειρο επιστημονικό προσωπικό, με το οποίο περιστοιχίζεστε, αλλά και με τη βοήθεια τη δική μας σε προτάσεις, που είμαστε πάντα στη διάθεση σας εφόσον απαιτηθεί, θα τύχουμε αντικειμενικής επίλυσης του προβλήματος που έχει προκύψει.
Για να σας παρέχουμε την καλύτερη online εμπειρία, αυτή η ιστοσελίδα χρησιμοποιεί cookies. Με τη χρήση της ιστοσελίδας μας, συμφωνείτε με τη χρήση των cookies. OKΠερισσότερα
Privacy & Cookies Policy
Δεν επιτρέπεται η αντιγραφή τους χωρίς την γραπτή άδεια του εκδότη.